Đề xuất thay đổi cách thức thu thuế trên các giao dịch bán chứng khoán từ mức 0,1% trên mọi giao dịch sang mức 20% trên lợi nhuận ròng thực nhận đã và đang tạo ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng đầu tư. Tuy nhiên, việc xem xét và điều chỉnh này được cho là một bước tiến quan trọng và cần thiết cho sự phát triển của thị trường chứng khoán tại Việt Nam.
Cách tính thuế hiện hành được đánh giá là có ưu điểm là sự đơn giản trong việc thực hiện và tính toán. Tuy nhiên, nó cũng dẫn đến một nghịch lý đáng chú ý: ngay cả khi nhà đầu tư thực hiện giao dịch bán chứng khoán và chịu lỗ, họ vẫn phải nộp thuế. Điều này rõ ràng đi ngược lại với nguyên tắc cơ bản của thuế thu nhập, vốn chỉ đánh thuế khi cá nhân hoặc tổ chức có lợi nhuận hoặc thu nhập ròng. Do đó, việc chuyển đổi sang mô hình đánh thuế trên lợi nhuận thực tế được xem là một sự điều chỉnh cần thiết, đảm bảo tính công bằng và phản ánh đúng bản chất của hoạt động đầu tư, vốn dĩ chứa đựng nhiều rủi ro.
Mặc dù vậy, mức thuế suất 20% dự kiến đang là tâm điểm của cuộc tranh luận. Một số ý kiến cho rằng mức thuế này có thể cao đối với một số nhà đầu tư, đặc biệt là những người có lợi nhuận thấp. Tuy nhiên, cũng cần phải xem xét và so sánh với các mức thuế áp dụng cho các loại hình đầu tư khác, cũng như tính cạnh tranh của thị trường chứng khoán Việt Nam trong khu vực và trên thế giới. Việc thị trường chứng khoán Việt Nam càng trở nên hấp dẫn với nhà đầu tư cá nhân, đồng thời cũng làm tăng sức cạnh tranh và hấp dẫn đối với nhà đầu tư nước ngoài, là một yếu tố quan trọng cần được cân nhắc.
Để đảm bảo việc thực hiện chính sách này một cách hiệu quả và hợp lý, cần có một lộ trình áp dụng từ từ và được các bên liên quan đồng thuận. Một biểu thuế lũy tiến linh hoạt hơn có thể là một giải pháp khả thi, nhằm giúp giảm nhẹ gánh nặng thuế cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ và tăng tính cạnh tranh của thị trường. Bên cạnh đó, cuộc đối thoại sâu rộng và thực chất với các thành viên thị trường, bao gồm cả nhà đầu tư, các công ty chứng khoán và các chuyên gia tài chính, là hết sức cần thiết. Điều này sẽ giúp tìm ra giải pháp tối ưu, đảm bảo sự phát triển lành mạnh và bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam, cũng như bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các nhà đầu tư.
Thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng cần hoàn thiện và nâng cao để đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư, trong nước cũng như quốc tế. Một chính sách thuế hiệu quả, công bằng và thân thiện sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút và giữ chân các nhà đầu tư, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của thị trường.
