Cha mẹ – Noitrogiadinh.com https://noitrogiadinh.com Nơi chia sẻ kiến thức đời sống, sức khỏe, nuôi dạy con, nội trợ thông minh, mẹo vặt, làm đẹp và phong cách sống tích cực Sun, 07 Sep 2025 00:18:58 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/news/2025/08/noitrogiadinh.svg Cha mẹ – Noitrogiadinh.com https://noitrogiadinh.com 32 32 Cha mẹ cởi mở giúp con gái ‘bỏ trường chuyên’ theo đuổi đam mê kinh doanh https://noitrogiadinh.com/cha-me-coi-mo-giup-con-gai-bo-truong-chuyen-theo-duoi-dam-me-kinh-doanh/ Sun, 07 Sep 2025 00:18:55 +0000 https://noitrogiadinh.com/cha-me-coi-mo-giup-con-gai-bo-truong-chuyen-theo-duoi-dam-me-kinh-doanh/

Nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT Hoàng Nam Tiến qua đời

Vào ngày 31/7, gia đình và bạn bè đã tiễn biệt ông Hoàng Nam Tiến, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, người đã để lại nhiều dấu ấn với cộng đồng thông qua những bài nói chuyện truyền cảm hứng, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ. Bên cạnh những đóng góp trong lĩnh vực giáo dục, cách giáo dục của ông đối với con gái mình cũng là một trong những câu chuyện được nhiều người quan tâm và chia sẻ.

Một trong những câu chuyện nổi tiếng mà ông Hoàng Nam Tiến từng chia sẻ liên quan đến việc con gái ông trúng tuyển vào lớp chuyên Toán của Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam. Tuy nhiên, thay vì cho con theo đuổi môi trường chuyên biệt này, ông đã quyết định cho con rời trường chuyên. Lý do của quyết định này là ông không muốn con phải dành quá nhiều thời gian cho việc học, mà bỏ lỡ cơ hội phát triển các đam mê khác của mình.

Ông Hoàng Nam Tiến và ba - Thiếu tướng Hoàng Đan, trong một mùa hè quân đội những năm 1980. Ảnh: NVCC.
Ông Hoàng Nam Tiến và ba – Thiếu tướng Hoàng Đan, trong một mùa hè quân đội những năm 1980. Ảnh: NVCC.

Ông Hoàng Nam Tiến là một người cha có cách tiếp cận cởi mở và linh hoạt trong việc giáo dục con. Thay vì cấm con chơi game, ông đã tìm cách cân bằng giữa sở thích và việc học, sao cho con vừa có thể thỏa mãn đam mê của mình, vừa đảm bảo kết quả học tập. Ông đã đặt ra điều kiện với con gái rằng cứ 2 giờ học, con sẽ được 1 giờ chơi game, và nếu điểm Toán trên 8, con sẽ được chơi game thoải mái. Cách tiếp cận này không chỉ giúp con gái ông cân bằng giữa việc học và chơi, mà còn dạy con cách quản lý thời gian và ưu tiên hiệu quả.

Không chỉ dừng lại ở việc cân bằng giữa học và chơi, ông Tiến còn gợi ý và thỏa thuận với con về việc kiếm tiền từ chơi game, thay vì chỉ chơi đơn thuần. Con gái ông đã có thể bán được các món đồ, nhân vật từ game với giá 10 triệu đồng. Ông cũng hỗ trợ con phát triển đam mê cosplay bằng cách mua máy may cho con, và con gái ông đã có thể may những bộ đồ tương tự, không chỉ cho mình mà còn bán được với giá lên đến 30 triệu đồng. Những cách làm này thể hiện sự hỗ trợ và quan tâm của ông đến việc phát triển cá nhân của con.

Ông Hoàng Nam Tiến cũng từng chia sẻ về cách giáo dục đặc biệt mà ông đã nhận được từ cha mình, thiếu tướng Hoàng Đan. Cứ đến mùa hè, khi còn là một cậu bé, ông đã vào ở với ba trong quân đội trong 15 ngày. Thời gian này đã dạy ông nhiều bài học thú vị và giúp ông hình thành nhân cách.

Theo ông Tiến, mỗi thời kỳ và hoàn cảnh có những cách giáo dục khác nhau, nhưng điều quan trọng nhất là giúp con trưởng thành và tin vào chính mình. Có rất nhiều cách để cha mẹ hiểu con, giúp con phát triển và dạy con về cách kiếm tiền, cân bằng đam mê… một cách gần gũi và tự nhiên mà không cần phải biến nó thành một cuộc chiến.

]]>
Làm sao hàn gắn rạn nứt tình cảm giữa cha mẹ và con cái? https://noitrogiadinh.com/lam-sao-han-gan-ran-nut-tinh-cam-giua-cha-me-va-con-cai/ Sat, 23 Aug 2025 19:36:52 +0000 https://noitrogiadinh.com/lam-sao-han-gan-ran-nut-tinh-cam-giua-cha-me-va-con-cai/

Trong xã hội hiện đại, một hiện tượng đáng buồn đang diễn ra ở nhiều gia đình: cha mẹ và con cái sống chung nhưng ngày càng xa cách về mặt tình cảm. Hiện tượng này được gọi là ‘family estrangement’ (xa cách nội tâm trong gia đình). Mặc dù vẫn cùng ăn cơm, vẫn chào hỏi mỗi ngày, nhưng khoảng cách giữa nhiều bậc cha mẹ và con cái ngày càng lớn dần mà không ai kịp nhận ra.

Tranh minh họa: Holly Warburton
Tranh minh họa: Holly Warburton

Không có cãi vã, không xung đột, nhưng họ chỉ đơn giản là không còn chuyện gì để nói. Một bà mẹ 43 tuổi chia sẻ rằng con trai cô ‘ngoan’, chưa từng khiến cô phiền lòng, nhưng càng lớn càng xa cách mẹ. Con trai cô cứ về tới nhà là đóng cửa phòng, mẹ gọi ăn cơm cũng chỉ đáp ‘dạ’. Ngồi ăn chưa xong đã rút điện thoại ra lướt. Hỏi gì cũng trả lời cụt lủn. Cô thấy con ngay trước mắt mà như đang dần biến mất khỏi đời mình.

Theo báo cáo của tổ chức Stand Alone (Anh), có tới 1/4 người trẻ trưởng thành từng có giai đoạn ‘xa cách hoàn toàn’ với cha mẹ về mặt cảm xúc, dù vẫn đang sống cùng mái nhà. Tại Trung Quốc, một nghiên cứu đăng trên Frontiers in Psychology năm 2023 cũng chỉ ra rằng các sinh viên có sự kết nối gia đình thấp sẽ dễ rơi vào trạng thái cô đơn và trầm cảm hơn gấp đôi so với nhóm có nền tảng giao tiếp tích cực.

Theo lý thuyết gắn bó cảm xúc (attachment theory), trẻ lớn lên trong môi trường mà cảm xúc bị xem nhẹ hoặc bị kiểm soát quá mức sẽ dần phát triển kiểu gắn bó ‘né tránh’ (avoidant): không chia sẻ, không kết nối và tự rút vào thế giới riêng. Sự hiện diện thể chất như cùng ăn cơm, ngủ chung nhà không đồng nghĩa với sự hiện diện tình cảm.

Thói quen ‘phubbing’ (lơ người đối diện vì chăm chú vào điện thoại) cũng là yếu tố khiến trẻ cảm thấy mình không còn là ưu tiên trong mắt người lớn. Không ít phụ huynh cảm thấy hụt hẫng khi thấy con cái ít nói, ít tâm sự. Họ cho rằng mình đã hy sinh rất nhiều, tại sao lại bị con ‘bỏ rơi’ về mặt cảm xúc?

Theo chuyên gia tâm lý học phát triển, vấn đề không nằm ở việc ‘thiếu quan tâm’ mà là ở cách quan tâm sai thời điểm, sai phương pháp. Nhiều cha mẹ hay hỏi ‘Hôm nay được mấy điểm?’, ‘Học đến đâu rồi?’… nhưng lại ít khi hỏi ‘Dạo này con có vui không?’, ‘Hôm nay con thế nào?’… Dần dà, trong mắt con, cha mẹ dường như chỉ quan tâm đến thành tích mà không phải con người thật của mình.

Áp lực thành công, sự kỳ vọng và nhịp sống quá nhanh khiến những cuộc trò chuyện chân thành dần biến mất. Dù không có một tiếng la mắng, vẫn có hàng trăm lần im lặng làm tổn thương.

Để ‘gặp lại’ con trong chính ngôi nhà của mình, các chuyên gia tâm lý học gia đình khuyến nghị một số cách sau: Tạo ra những khoảng thời gian ‘không kỳ vọng’, lắng nghe mà không phản ứng vội, thiết lập lại ‘những nghi thức gia đình’, và chấp nhận sự thay đổi như một phần của trưởng thành.

]]>
Con một: Nỗi đau không được thấu hiểu và công thức giải phóng https://noitrogiadinh.com/con-mot-noi-dau-khong-duoc-thau-hieu-va-cong-thuc-giai-phong/ Sat, 26 Jul 2025 15:27:00 +0000 https://noitrogiadinh.com/con-mot-noi-dau-khong-duoc-thau-hieu-va-cong-thuc-giai-phong/

Nhiều người lớn lên trong gia đình có anh hoặc chị em ruột đồng giới, nhưng vẫn mang theo nỗi cô đơn, tủi thân và cảm giác bị bỏ rơi. Cảm giác này có thể kéo dài đến tận khi trưởng thành và ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của họ.

Con "một bề" và những vết hằn khó xóa - Ảnh 2.
Con “một bề” và những vết hằn khó xóa – Ảnh 2.

Tùng, 41 tuổi, nhân viên kinh doanh tại TP.HCM, là một trong số những người lớn lên với cảm giác bị bỏ rơi. Anh có một người anh trai lớn hơn ba tuổi, người mà từ nhỏ đã học giỏi, năng động và luôn nhận được sự chú ý của gia đình. Ngược lại, Tùng tự nhận thấy mình trầm tính và ít nổi bật. Mỗi lần anh trai đoạt giải hoặc được điểm cao, cả nhà lại xúm xít chúc mừng, trong khi Tùng chỉ nhận lại vài nụ cười lấy có. Sự trầm lặng và cảm giác bị bỏ rơi đã theo anh vào đời sống hôn nhân, khiến anh vẫn thấy khó gần với chính vợ con mình.

Con một bề và những vết hằn khó xóa - Ảnh 2.
Con một bề và những vết hằn khó xóa – Ảnh 2.

Tương tự, Hương, 39 tuổi, nhân viên kế toán tại Đồng Nai, cũng trải qua tuổi thơ với cảm giác bị so sánh và ganh tị. Từ nhỏ, cô thường bị mẹ so sánh với hai người chị gái giỏi giang và xinh đẹp. Cô thu mình, ganh tị âm thầm và cảm thấy mình không có gì nổi bật. Một lần trong bữa cơm, khi cô mới nói được vài lời về chuyện ở trường, thì mẹ và hai chị đã rẽ sang chuyện khác như thể không nghe thấy. Hương từng mong các chị làm gì đó sai sai, tệ tệ để cô đỡ thấy mình kém cỏi.

Hai câu chuyện này không phải là cá biệt. Nhiều cha mẹ có con một bề vẫn xem đó là điều thuận lợi, đỡ cực hơn trong việc nuôi dạy con. Tuy nhiên, phía sau sự thuận tiện này lại tiềm ẩn những thách thức trong sự phát triển tâm lý, vai trò giới và bản sắc cá nhân của mỗi đứa trẻ.

Cha mẹ cần thay đổi cách nhìn về từng đứa trẻ, không nên áp đặt suy nghĩ con trai phải mạnh mẽ hay con gái phải dịu dàng. Khi được công nhận đúng với bản thân, trẻ sẽ tự tin hơn, sống thật hơn, không phải gồng mình theo khuôn mẫu để làm vừa lòng người khác. Sự công bằng không nằm ở đối xử giống nhau, mà ở việc thấu hiểu và đáp ứng đúng nhu cầu riêng của mỗi đứa trẻ.

Cha mẹ cần cởi bỏ hình mẫu vàng trong vô thức và tránh việc so sánh giữa các con. Đừng để một đứa trẻ trở thành tiêu chuẩn mà những đứa còn lại phải gồng mình bắt chước. Cần chú ý nhiều hơn đến đứa con trầm lặng, ghi nhận cả những nỗ lực nhỏ, thay vì vô tình tạo cảm giác hơn – kém giữa các con.

Tôn trọng sự khác biệt và tạo không gian để mỗi đứa trẻ lớn lên theo cách riêng. Cha mẹ không nên ép các con mặc giống nhau, chơi cùng môn thể thao hay làm mọi việc theo một khuôn mẫu chỉ vì thuận tiện. Cần tránh đóng khung vai trò của trẻ trong gia đình, mà nên luân phiên phân công công việc trong nhà để các con được trải nghiệm nhiều vai trò khác nhau.

Cha mẹ nên chủ động tạo ra môi trường sống cân bằng để trẻ được tiếp xúc sớm và lành mạnh với người khác giới tính. Hãy khuyến khích con chơi với bạn bè đa dạng, tham gia hoạt động cộng đồng. Những trải nghiệm này giúp trẻ mở rộng hiểu biết, học cách lắng nghe, hợp tác và tôn trọng sự khác biệt.

Với những ai từng lớn lên trong gia đình một bề, những tổn thương thuở nhỏ có thể âm thầm tích tụ và kéo dài đến tận khi trưởng thành. Để bước ra khỏi những dư chấn đau thương ấy, ta cần dám thừa nhận tổn thương, lắng nghe cảm xúc và tìm cách chữa lành.

]]>