Trong thời gian gần đây, tình trạng hàng giả và hàng độc hại đã ngày càng trở nên phổ biến và len lỏi vào đời sống của người dân thông qua các loại thực phẩm, dược phẩm, và hàng tiêu dùng. Mới đây, trong một đợt cao điểm chống hàng giả, hàng lậu, và gian lận thương mại, Công an TP.HCM đã thu giữ hàng hóa trị giá lên đến 40 tỷ đồng.

Trong số các vụ điển hình, cơ quan chức năng đã thu giữ hơn 30.000 đơn vị mỹ phẩm giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng được bảo hộ tại Việt Nam như Johnson’s baby, Clear, Sensodyne, Nivea, Romano… Ngoài ra, một đường dây sản xuất 220.000 chai nhớt giả thương hiệu Castrol, Yamaha, Honda cũng bị phát hiện. Đáng chú ý, một băng nhóm sản xuất dầu gió con ó giả nhãn hiệu ‘Eagle Brand Medicated Oil’ của Singapore với số lượng gần 70.000 chai cũng bị triệt phá.

Theo thống kê, năm 2024, có 47.000 vụ hàng giả, gian lận được xử lý, với xu hướng tăng trên sàn thương mại điện tử và mạng xã hội. Điều này đặt ra câu hỏi về lý do tại sao những sản phẩm độc hại này vẫn được sản xuất và tiêu thụ. Câu trả lời nằm ở chính người tiêu dùng, những người vô tình biến mình thành ‘con tin’ của việc chạy theo giá rẻ mà quên mất kiểm chứng chất lượng thực tế.

Một khảo sát về hành vi mua sắm bốc đồng trên 400 người dân ở TP.HCM cho thấy, có đến 36% người được hỏi thừa nhận họ thường xuyên mua hàng mà không kiểm tra kỹ chất lượng, nguồn gốc sản phẩm. Lý do chủ yếu là tâm lý ‘sợ lỡ deal’, sợ bỏ lỡ cơ hội mua hàng giảm giá. Con số 68% tin tưởng tuyệt đối vào người nổi tiếng quảng cáo càng cho thấy sức mạnh của marketing trong việc chi phối quyết định mua sắm. Đặc biệt, 82% người tiêu dùng chọn sản phẩm dựa trên yếu tố giá cả, thay vì chất lượng.

Chuyện khởi nghiệp với dòng chả lụa thuần khiết, không hàn the, gói bằng lá chuối tự nhiên, buộc bằng lạt tre, nhưng thất thế trước nhóm hàng giá rẻ chỉ 80.000-100.000 đồng/kg, cho thấy một bộ phận người tiêu dùng coi trọng giá rẻ hơn sức khỏe. Điều này cho thấy cần có một chiến lược toàn diện để giải quyết vấn đề an toàn thực phẩm.

Để tạo ra ‘phép màu’ trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, cần triển khai chiến lược toàn diện trên ba vấn đề chính. Mỗi người tiêu dùng cần được trang bị kỹ năng cơ bản như đọc nhãn mác, kiểm tra nguồn gốc xuất xứ, không tin mù quáng vào quảng cáo… Về mặt pháp lý, cần xử phạt nghiêm khắc các doanh nghiệp vi phạm môi trường, xử lý hình sự nghiêm minh các hành vi sản xuất thực phẩm độc hại, công khai rộng rãi danh tính người vi phạm trên mọi phương tiện thông tin đại chúng.

Cuộc chiến với hàng giả, độc hại rõ ràng không đơn thuần là vấn đề y tế công cộng, mà còn là cuộc chiến về đạo đức kinh doanh và niềm tin xã hội. Chỉ khi nào người tiêu dùng thực sự đặt sức khỏe và chất lượng cuộc sống lên trên yếu tố giá cả, khi đó Việt Nam mới có thể tạo ra ‘phép màu’ về tiêu dùng, góp phần vào cuộc chiến chống hàng giả.

Cục An toàn thực phẩm, thuộc Bộ Y tế, vừa ra thông báo yêu cầu tạm dừng lưu thông và sử dụng đối với một lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe APIROCA-B do không đạt chất lượng ở chỉ tiêu Vitamin B2. Thông báo này được đưa ra nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe cho người tiêu dùng và tuân thủ quy định về chất lượng sản phẩm.

Lô sản phẩm APIROCA-B có số lô SX/BATCH NO: 0335001, ngày sản xuất 26/03/2025 và hạn sử dụng đến 26/03/2027. Công ty Cổ phần Dược phẩm APIMED, có trụ sở tại 263/9 Lý Thường Kiệt, phường 15, quận 11, TP. Hồ Chí Minh, là đơn vị công bố và chịu trách nhiệm về sản phẩm này. Sản phẩm được sản xuất bởi Nhà máy Dược APIMED – Chi nhánh của Công ty Cổ phần Dược phẩm APIMED, đặt tại Đường N1, cụm công nghiệp Phú Thạnh – Vĩnh Thanh, xã Vĩnh Thanh, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai.

Nguyên nhân dẫn đến quyết định tạm dừng lưu thông là do kết quả kiểm nghiệm cho thấy lô sản phẩm không đạt chất lượng ở chỉ tiêu Vitamin B2 (Riboflavin natri phosphat) với kết quả chỉ đạt 86,9 mg/viên. Cục An toàn thực phẩm yêu cầu Nhà máy Dược APIMED phải liên hệ với Công ty Cổ phần Dược phẩm APIMED để thực hiện các biện pháp xử lý và khắc phục trong vòng 7 ngày.

Cục An toàn thực phẩm cũng nhấn mạnh rằng hàng hóa trên chỉ được phép tiếp tục lưu thông nếu đã thực hiện hành động khắc phục đạt yêu cầu và được cơ quan kiểm tra ra thông báo cho phép tiếp tục lưu thông trên thị trường. Điều này nhằm đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng.

APIROCA-B là sản phẩm viên nén sủi thuộc nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, được quảng bá có tác dụng bổ sung các vitamin nhóm B, đặc biệt là B2, B6, B12, giúp tăng sức đề kháng, giảm mệt mỏi và hỗ trợ hoạt động thần kinh. Việc tạm dừng lưu thông và sử dụng lô sản phẩm này là biện pháp cần thiết để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và duy trì niềm tin vào thị trường sản phẩm bảo vệ sức khỏe.

Người tiêu dùng có thể yên tâm khi biết rằng các cơ quan chức năng đang tích cực giám sát và kiểm tra chất lượng sản phẩm. Đồng thời, người tiêu dùng cũng cần cảnh giác và kiểm tra kỹ thông tin về sản phẩm trước khi sử dụng.

Trong khuôn khổ Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, các đại biểu đã tham gia tọa đàm về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững. Tại đây, các chuyên gia đã đưa ra những ý kiến tâm huyết và giải pháp nhằm hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam.

TS. Đinh Hùng Cường, Trưởng phòng Nghiên cứu và Phát triển tại Viện Hoá học Nước biển Fukuoka (Nhật Bản), đã đặt ra một câu hỏi khiến cả khán phòng phải suy ngẫm: Vì sao một quả xoài Miyazaki (Nhật Bản) có thể được bán với giá hơn 2 triệu đồng, trong khi xoài Việt Nam dù ngon nhưng giá trị lại thấp hơn rất nhiều? Theo TS. Cường, câu trả lời không chỉ nằm ở thương hiệu, mà còn ở việc tạo ra một câu chuyện cho sản phẩm. Đó là câu chuyện về sự chăm chút tỉ mỉ, từ việc cắt tỉa để mỗi cây chỉ giữ lại vài chục quả, cho đến bọc từng quả trong túi lưới, thu hoạch đúng thời điểm quả vừa rụng khỏi cành – thời điểm ngon nhất, chất lượng nhất.

Tuy nhiên, TS. Cường cũng nhấn mạnh rằng, cần thiết phải có một nền tảng chất lượng ngay từ khâu đầu vào. Môi trường sản xuất xuống cấp, đất đai bạc màu, hệ sinh thái bị phá vỡ bởi hóa chất thì mọi nỗ lực marketing, mọi câu chuyện thương hiệu đều vô nghĩa. Ông cho rằng, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan để tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ thông minh cho các nhà sáng tạo Việt.

Cũng tại tọa đàm, TS. Nguyễn Hoàng Chinh, Trung tâm nghiên cứu các sản phẩm sinh học bền vững trường ĐH Deakin, Úc, đã trao đổi về chủ đề khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong sản xuất xanh. Theo TS. Chinh, Việt Nam đang đứng trước một nghịch lý lớn: lãng phí hàng chục triệu tấn phụ phế phẩm mỗi năm. Ông đã gợi mở hướng để các startup có thể biến nguồn ‘rác’ khổng lồ này thành một ‘mỏ vàng’, thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn và cạnh tranh sòng phẳng trên thị trường quốc tế.

Chìa khóa để giải quyết bài toán này nằm ở việc chuyển đổi tư duy từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn. Để biến ý tưởng thành hiện thực, TS. Nguyễn Hoàng Chinh đề xuất, Việt Nam cần một hệ sinh thái hỗ trợ hiệu quả, dựa trên mô hình hợp tác “kiềng ba chân”: Chính phủ – Viện nghiên cứu – Doanh nghiệp. Sự hợp tác này giúp giảm chi phí đầu tư riêng lẻ cho từng doanh nghiệp, đẩy nhanh quá trình chuyển giao công nghệ và tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động.

TS. Đinh Hùng Cường cũng đề xuất một mô hình hỗ trợ “công thức 4 chân” để tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ thông minh cho các nhà sáng tạo Việt. Cụ thể, nhà nước cần xây dựng các phòng thí nghiệm mở (Open Lab) dùng chung, có một cơ chế tài chính linh hoạt, cho phép các nhà nghiên cứu được “ghi nợ” chi phí và chỉ hoàn trả khi dự án thành công. Ông cũng nhấn mạnh rằng, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, Viện nghiên cứu và Doanh nghiệp để hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam.

Cuối cùng, các chuyên gia đều nhấn mạnh rằng, để hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, Viện nghiên cứu và Doanh nghiệp. Sự hợp tác này sẽ giúp tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động, hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam phát triển và thành công. Để biết thêm thông tin về các chuyên gia và các vấn đề liên quan, vui lòng truy cập Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu và Viện Hoá học Nước biển Fukuoka.

Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế, vừa ra thông báo yêu cầu thu hồi và tiêu hủy hàng loạt sản phẩm kem chống nắng do các doanh nghiệp sản xuất và phân phối vì vi phạm nghiêm trọng về chất lượng và công bố thành phần. Thông tin này đã được chính thức công bố vào ngày gần đây.

Hai sản phẩm kem chống nắng bị phát hiện có chỉ số SPF thực tế thấp hơn 70% so với mức công bố trên bao bì sản phẩm. Sau quá trình kiểm định và đánh giá, cơ quan chức năng đã kết luận rằng những sản phẩm này bị xem là hàng giả, không đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng. Các sản phẩm bị thu hồi gồm Kem chống nắng Vitamin C được sản xuất bởi Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Athena Việt Nam có trụ sở tại Phú Thọ, và Kem chống nắng Sun Cream do Công ty TNHH Mỹ phẩm Lovis có trụ sở tại Quảng Ninh phân phối.

Cục Quản lý Dược yêu cầu Sở Y tế ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện công tác kiểm tra, giám sát các cơ sở kinh doanh mỹ phẩm trên địa bàn. Đồng thời, các đơn vị này phải tiến hành thu hồi triệt để các sản phẩm không đạt tiêu chuẩn chất lượng. Ngoài ra, Cục Quản lý Dược cũng yêu cầu các công ty sản xuất và phân phối phải gửi thông báo thu hồi sản phẩm đến các đơn vị phân phối cấp dưới và phải nộp báo cáo chi tiết về tiến trình thu hồi về Cục Quản lý Dược trước ngày 07/8/2025.

Trước những thông tin này, người tiêu dùng được khuyến cáo không nên sử dụng các sản phẩm kem chống nắng bị thu hồi để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bản thân. Việc sử dụng các sản phẩm không đạt chất lượng có thể dẫn đến những rủi ro không mong muốn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và làn da của người sử dụng.

Để cập nhật thông tin mới nhất về các sản phẩm bị thu hồi và hướng dẫn cụ thể cho người tiêu dùng, vui lòng truy cập https://www.who.int/news/item/13-07-2024-new-data-on-ultraviolet-blocking-sunscreens-shows-protection-is-also-proportional-to-the-spf hoặc liên hệ với cơ quan y tế địa phương.

Dự thảo Luật Thương mại điện tử đang thu hút sự quan tâm rộng rãi từ cộng đồng các nhà bán hàng, nhà sản xuất và các sàn thương mại điện tử. Một trong những điểm nổi bật của dự thảo luật này là yêu cầu nhà bán hàng phải chịu trách nhiệm rõ ràng hơn với sản phẩm của mình, không còn đơn giản là đăng bán tùy ý như trước đây.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số, Bộ Công Thương, cho biết dự thảo luật này sẽ giúp minh bạch thông tin người bán và hạn chế khả năng một cá nhân tạo nhiều tài khoản kinh doanh. Người bán sẽ phải cung cấp thêm nhiều thông tin chi tiết hơn về sản phẩm, bao gồm cả tiêu chuẩn và quy chuẩn liên quan đến hàng hóa. Điều này sẽ giúp hạn chế sự tồn tại của hàng xách tay hoặc các sản phẩm công nghệ chưa được phép lưu hành.

Đối với sàn thương mại điện tử, các chủ sàn sẽ được yêu cầu siết thông tin, chất lượng, và nguồn gốc xuất xứ hàng hóa, cũng như có công cụ để kiểm soát hàng hóa trước khi hiển thị trên sàn. Sàn sẽ có trách nhiệm liên đới đối với các vi phạm pháp luật về chất lượng sản phẩm xảy ra trên sàn. Ông Tuấn nhấn mạnh rằng người bán hàng cần thay đổi tư duy và chiến lược kinh doanh, tự chuyên nghiệp hóa và minh bạch thông tin để có thể tiếp tục kinh doanh.

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn để đảm bảo nhà bán hàng, những người làm tiếp thị liên kết, bán hàng livestream đều hiểu và tuân thủ pháp luật. Điều này sẽ giúp các nhà bán hàng có thể thích nghi với những thay đổi trong quy định và tiếp tục kinh doanh hiệu quả.

Tại tọa đàm ‘Niềm Tin Số: Tương Lai của Thương Mại Điện Tử’, ông Nguyễn Minh Tiến, Giám đốc Trung tâm xúc tiến thương mại Nông Nghiệp và Môi Trường, Bộ Nông Nghiệp và Môi Trường, cho biết đặc thù hàng hóa nông sản khi bán trên sàn thương mại điện tử là rất khó để xác định nguồn gốc xuất xứ và câu chuyện đằng sau sản phẩm. Trung tâm đã hợp tác với TikTok Việt Nam để đưa đặc sản nông sản lên nền tảng số, bước đầu tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực.

Ông Tiến nhấn mạnh việc bán hàng hiện nay cần gắn với ‘bán câu chuyện’ thay vì chỉ bán giá rẻ để hút khách. Ông cũng nhấn mạnh việc đẩy mạnh giám sát các vùng nguyên liệu, cấp mã số vùng trồng, vùng nuôi và mã số cơ sở sản xuất kinh doanh. Điều này sẽ giúp tăng cường sự minh bạch và uy tín của các sản phẩm nông sản trên sàn thương mại điện tử.

TikTok Shop Mall được ra mắt từ cuối năm 2023 và được định vị là một trong những tính năng chủ lực, được phát triển nhằm đáp ứng xu hướng tiêu dùng đề cao sự minh bạch và uy tín. Điều này cho thấy sự cam kết của TikTok trong việc xây dựng một môi trường thương mại điện tử đáng tin cậy và minh bạch cho người dùng.

Tóm lại, dự thảo Luật Thương mại điện tử đang tạo ra cả cơ hội và thách thức đối với các nhà bán hàng, nhà sản xuất, và các sàn thương mại điện tử. Việc tăng cường minh bạch thông tin và chất lượng sản phẩm sẽ giúp xây dựng niềm tin của người tiêu dùng và tạo ra một môi trường thương mại điện tử lành mạnh và bền vững.