Tình trạng quá tải tại các bệnh viện tuyến trên đang trở thành một thách thức lớn đối với hệ thống y tế Việt Nam. Một phần nguyên nhân của vấn đề này xuất phát từ văn hóa của người dân, khi họ thường có xu hướng tìm đến các bệnh viện tuyến trung ương để thực hiện các xét nghiệm, dẫn đến tình trạng ‘quá tải giả’ và tạo ra gánh nặng không cần thiết cho hệ thống y tế.

Trong bối cảnh hệ thống y tế đang phải đối mặt với nhiều thách thức, trí tuệ nhân tạo (AI) đang nổi lên như một giải pháp tiềm năng để hỗ trợ và tối ưu hóa quy trình thăm khám và chữa trị cho bệnh nhân. Các chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành khẳng định rằng AI không nhằm mục đích thay thế con người, mà là một công cụ đắc lực giúp bác sĩ đưa ra những chẩn đoán và phác đồ điều trị chính xác hơn, hướng tới mục tiêu cá thể hóa trong điều trị.

Sức khỏe của một cá nhân không chỉ phụ thuộc vào yếu tố di truyền phức tạp mà còn chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi các yếu tố như tinh thần, môi trường sống, chế độ ăn uống, căng thẳng, tình trạng bệnh… AI có khả năng phân tích dữ liệu lớn, giúp bác sĩ đưa ra giải pháp tối ưu cho từng bệnh nhân. Việc ứng dụng AI vào y tế dự kiến sẽ mang lại nhiều lợi ích, đặc biệt là trong việc giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại tuyến dưới.

Để giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên, các chuyên gia đề xuất tận dụng sức mạnh của công nghệ và AI nhằm nâng cao năng lực tuyến dưới. AI có thể giúp các bác sĩ mới ra trường hoặc ở tuyến cơ sở cung cấp dịch vụ y tế chất lượng tốt hơn cho bệnh nhân. Qua đó, người dân có thể tiếp cận dịch vụ y tế tốt hơn và giảm nhu cầu đến các bệnh viện tuyến trên.

Một tầm nhìn dài hạn và bền vững hơn là sử dụng AI để ‘chữa phần gốc’, tức là giúp người dân khỏe mạnh hơn và ít có nhu cầu đến bệnh viện hơn. AI có thể đóng vai trò then chốt trong việc theo dõi sức khỏe cá nhân, cung cấp các biện pháp chăm sóc phòng ngừa, đưa ra lời nhắc nhở và giúp người dân chủ động bảo vệ sức khỏe của mình.

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI vào y tế tại Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn khởi đầu. Thách thức lớn nhất hiện nay là nền tảng công nghệ còn yếu, đặc biệt là trong việc triển khai bệnh án điện tử và liên thông dữ liệu giữa các cơ sở y tế. Để thành công, quá trình này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, các nhà khoa học, bệnh viện và doanh nghiệp.

Đồng thời, cần có thời gian để thay đổi nhận thức của người dân, khuyến khích họ chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe và tin tưởng hơn vào hệ thống y tế cơ sở. Sự thay đổi này sẽ giúp giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho người dân.

Diễn đàn Y tế Việt Nam (Vietnam Health Summit) 2025 với chủ đề ‘Dữ liệu lớn và Trí tuệ nhân tạo trong Chẩn đoán và Điều trị y khoa’ sẽ diễn ra tại Hà Nội trong hai ngày 21 và 22 tháng 7 năm 2025. Sự kiện này đánh dấu lần đầu tiên được tổ chức với quy mô quốc tế, quy tụ hơn 30 diễn giả chuyên môn và khoảng 300 khách mời từ hơn 10 quốc gia trên thế giới. Thông tin chi tiết về sự kiện có thể được tìm thấy trên trang web chính thức của Diễn đàn Y tế Việt Nam.

Trong nỗ lực không ngừng nghỉ để nâng cao chất lượng khám, điều trị bệnh và thu hẹp khoảng cách với các bệnh viện tuyến trên, Bệnh viện Đa khoa Thái Bình đã và đang tích cực triển khai chuyển đổi số và phát triển kỹ thuật cao, chuyên sâu. Đặc biệt, với việc triển khai bệnh án điện tử từ ngày 1/7/2025, bệnh viện đã trở thành một trong những đơn vị y tế tiên phong trên địa bàn tỉnh Thái Bình ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động khám, chữa bệnh.

Trung tâm Tim mạch của bệnh viện đã đạt được những thành tựu đáng kể, thực hiện thành công nhiều ca phẫu thuật phức tạp, bao gồm cấy máy tạo nhịp tim, bít dù thông liên nhĩ liên thất ống động mạch và các thủ thuật về mạch vành. Trong tương lai gần, trung tâm này sẽ tiếp tục mở rộng dịch vụ với kỹ thuật khoan mảng xơ vữa động mạch vành và đặt stent graft động mạch chủ. Đây là những bước tiến quan trọng, không chỉ giúp bệnh nhân trong tỉnh được tiếp cận với dịch vụ y tế cao cấp mà còn giảm thiểu thời gian và chi phí điều trị.

Bệnh viện Đa khoa Thái Bình hiện đã được xếp cấp chuyên sâu về chuyên môn kỹ thuật và triển khai được nhiều kỹ thuật cao, chuyên sâu. Một số kỹ thuật nổi bật bao gồm xạ trị điều biến liều cho bệnh nhân ung thư, phẫu thuật cố định cột sống bằng vít qua cuống, cắt ung thư vùng hàm mặt có nạo vét hạch và phẫu thuật tim hở. Việc triển khai các kỹ thuật mới, chuyên sâu không chỉ giúp bệnh nhân được thụ hưởng dịch vụ cao ngay tại tỉnh mà còn giảm bớt gánh nặng về thời gian và chi phí điều trị.

Hướng tới mục tiêu trở thành bệnh viện thông minh, Bệnh viện Đa khoa Thái Bình đang tiếp tục đầu tư vào hạ tầng công nghệ, đào tạo nhân lực và chuẩn bị các điều kiện cần thiết. Với 10 mục tiêu chiến lược cho năm 2025, bệnh viện đặt mục tiêu hoàn thiện mô hình bệnh viện chuyên sâu, hiện đại, thông minh và duy trì mức xếp cấp chuyên sâu về chuyên môn kỹ thuật.

Chuyển đổi số và phát triển kỹ thuật cao, chuyên sâu đã mở ra cơ hội và là động lực để Bệnh viện Đa khoa Thái Bình nói riêng và các đơn vị y tế trên địa bàn tỉnh nói chung có thêm sự bứt phá trên lĩnh vực y tế. Với sự quyết tâm đổi mới, sáng tạo và nguồn nội lực mạnh mẽ, Bệnh viện Đa khoa Thái Bình sẽ vươn lên mạnh mẽ và khẳng định vị thế trong chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân.

Trong kỷ nguyên số, việc chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần của con trẻ đang trở thành một thách thức lớn đối với nhiều phụ huynh. Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) và tư vấn tâm lý trực tuyến đang nổi lên như những công cụ đắc lực giúp giảm gánh nặng quản lý và mang đến sự chăm sóc liền mạch cho học sinh.

Nhiều bậc cha mẹ hiện nay đang phải đối mặt với những lo toan về sức khỏe của con, đặc biệt khi con bước vào lứa tuổi đến trường. Việc quản lý hồ sơ sức khỏe thủ công tạo ra gánh nặng vô hình, khiến phụ huynh khó có cái nhìn tổng quan, liên tục về quá trình phát triển thể chất của con. Chị Trần Lan Anh, 38 tuổi, tại TPHCM, chia sẻ rằng cô thường xuyên phải về muộn do công việc bận rộn, khiến cô không nhớ nổi hồ sơ khám sức khỏe của con để đâu. Cô mong muốn có một ứng dụng lưu trữ toàn bộ thông tin sức khỏe của con, từ lịch tiêm chủng, lịch sử dị ứng đến kết quả khám sức khỏe hàng năm ở trường.

Tương tự, anh Lê Minh Tuấn, 42 tuổi, tại TPHCM, bày tỏ nỗi lo lắng về cô con gái đang học lớp 10. Anh nhận thấy con trở nên khép kín, thường xuyên đóng cửa ở trong phòng và kết quả học tập suy giảm. Anh muốn tìm một chuyên gia tâm lý để đồng hành cùng con, nhưng e ngại việc đưa con đến phòng khám sẽ khiến con cảm thấy bị gắn mác bất thường.

Trong bối cảnh xã hội hiện đại, áp lực học tập và những biến đổi tâm sinh lý phức tạp đang đặt ra nhiều thách thức cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của học sinh. Vì vậy, y tế học đường không còn dừng lại ở việc xử lý các tai nạn nhỏ hay tổ chức khám sức khỏe định kỳ, mà đòi hỏi sự quan tâm sâu sắc từ đội ngũ nhân viên y tế, cùng với hệ thống quản lý khoa học và khả năng kết nối tức thời.

Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) và tư vấn tâm lý trực tuyến đang trở thành những giải pháp hiệu quả. Theo bà Nguyễn Ngọc Khánh Vân, Hiệu trưởng Trường THPT Gia Định (TPHCM), chuyển đổi số trong y tế học đường là xu thế tất yếu. Hiện tại, phòng y tế trường quản lý hàng nghìn hồ sơ giấy của học sinh. Sau mỗi đợt khám sức khỏe tổng quát, nhân viên y tế phải nhập dữ liệu vào các file Excel rời rạc, mất thời gian và dễ sai sót.

Trường THPT Gia Định đã triển khai hệ thống Hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) toàn diện. Mỗi học sinh có một mã định danh duy nhất, với mọi thông tin từ lịch sử tiêm chủng, tiền sử bệnh tật, dị ứng đến kết quả khám sức khỏe định kỳ được số hóa và lưu trữ trên nền tảng đám mây bảo mật. Hệ thống giúp giảm tải công việc hành chính cho nhân viên y tế, cho phép họ tập trung vào chăm sóc trực tiếp. Dữ liệu được chuẩn hóa, dễ dàng phân tích, thống kê để đưa ra báo cáo tổng quan về tình hình sức khỏe học sinh toàn trường.

BS.CKI Lê Hồng Tây, Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội phường Diên Hồng (TPHCM), khẳng định EHR là nền tảng vững chắc để theo dõi và chăm sóc sức khỏe liên tục từ khi sinh ra đến trưởng thành. Tuy nhiên, tiềm năng của công nghệ cần được khai thác sâu hơn. Mô hình tư vấn tâm lý trực tuyến (Tele-counseling) mở ra cơ hội kết nối học sinh với mạng lưới chuyên gia tâm lý đã được xác minh, mang lại sự linh hoạt và tiện lợi.

Học sinh có thể dễ dàng đặt lịch hẹn, lựa chọn chuyên gia và trao đổi qua điện thoại, video call, email hoặc ứng dụng trực tuyến, mọi lúc, mọi nơi, mà không cần đến cơ sở tư vấn. Hệ sinh thái tích hợp dữ liệu EHR, được phụ huynh và nhà trường theo dõi, cho phép phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về tâm lý. Khi học sinh tự cảm thấy cần hỗ trợ, các em có thể truy cập ngay nền tảng tư vấn trực tuyến tích hợp trong ứng dụng của trường.

Đây là vòng tròn chăm sóc khép kín, toàn diện từ thể chất đến tinh thần. Công nghệ không thay thế sự quan tâm của con người, mà khuếch đại nó, đảm bảo sự hỗ trợ đến đúng người, đúng thời điểm và đúng cách. Bằng cách tận dụng các công cụ số, phụ huynh và nhà trường có thể cung cấp cho học sinh một môi trường chăm sóc sức khỏe toàn diện, hiệu quả và nhân văn hơn.

Xu hướng chuyển đổi số trong y tế học đường đang ngày càng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, cần có sự đầu tư và hỗ trợ từ nhiều phía, bao gồm cả chính phủ, nhà trường và phụ huynh. Sự kết hợp giữa công nghệ và sự quan tâm của con người sẽ mang lại những lợi ích thiết thực cho học sinh, giúp các em phát triển toàn diện và khỏe mạnh.

Ngày 18/7, tại Trường Đại học Y Hà Nội, lễ khai giảng chính thức dự án ‘Cơ hội AI dành cho nhân viên y tế’ đã diễn ra, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình nâng cao năng lực số và thúc đẩy chuyển đổi số ngành y tế Việt Nam. Dự án này được triển khai bởi VietHealth dưới sự định hướng và chỉ đạo của Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo – Bộ Y tế, cùng với sự bảo trợ của Hội Nghiên cứu và Ứng dụng Công nghệ Y – Sinh Việt Nam (VAMBRA) và sự hỗ trợ của các Trường Đại học y, dược thuộc Bộ Y tế.

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành những công cụ không thể thiếu trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là y tế. Việc ứng dụng hiệu quả AI không chỉ giúp nâng cao năng suất, chất lượng công việc mà còn góp phần quan trọng trong cải cách hành chính, hiện đại hóa hệ thống y tế công.

PGS.TS Lương Mai Anh – Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế nhấn mạnh, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã nêu rõ yêu cầu nhiệm vụ ‘triển khai sâu rộng phong trào học tập số, phổ cập nâng cao kiến thức số trong cán bộ, công chức và nhân dân.’ Bộ Y tế cũng đã có Quyết định 878/QĐ-BYT & Quyết định 2121/QĐ-BYT để thực hiện Nghị quyết 30/NQ-CP và Nghị quyết 71/NQ-CP của Chính phủ triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW trong ngành y tế.

AI đang định hình lại tương lai ngành y tế toàn cầu, từ hỗ trợ chẩn đoán hình ảnh, tối ưu hóa quy trình điều trị, đến cá nhân hóa chăm sóc bệnh nhân. Với khả năng nâng cao hiệu suất, độ chính xác và khả năng ra quyết định lâm sàng, AI đang trở thành công cụ không thể thiếu trong hệ sinh thái y tế hiện đại.

VietHealth cho biết, tại Việt Nam, Bộ Y tế xác định AI là một trong những giải pháp then chốt để hiện thực hóa chuyển đổi số quốc gia trong lĩnh vực y tế. Các mục tiêu bao gồm hình thành nền quản trị y tế thông minh, hỗ trợ ra quyết định chẩn đoán và điều trị trong khám bệnh, chữa bệnh, phát triển các phần mềm cảnh báo dịch bệnh, phần mềm hỗ trợ theo dõi chăm sóc sức khỏe.

Dự án ‘Cơ hội AI dành cho nhân viên y tế’ nằm trong khuôn khổ chương trình nâng cao năng lực sử dụng AI cho người lao động khu vực Châu Á – Thái Bình Dương do Google.org và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tài trợ. Tại Việt Nam, chương trình hướng tới đào tạo ít nhất 15.000 nhân viên y tế trong giai đoạn 2025–2026, góp phần thúc đẩy ứng dụng AI vào khám chữa bệnh, nghiên cứu khoa học và quản trị y tế.

Khóa học được thiết kế dựa trên nền tảng Google AI Essentials, tích hợp các nội dung đào tạo chuẩn quốc tế với thực tiễn ngành y tế Việt Nam. Chương trình gồm 5 module chính, được dẫn dắt bởi chuyên gia đào tạo chứng nhận toàn cầu của Google, trong đó tập trung vào các kỹ năng thiết yếu như: Tối ưu hiệu suất công việc với công cụ AI; Thiết kế câu lệnh hiệu quả để khai thác AI; Ứng dụng AI có trách nhiệm và đạo đức; Nắm bắt xu hướng phát triển của AI trong y tế.

Các học viên không chỉ được cung cấp nền tảng kiến thức vững chắc mà còn có cơ hội thực hành trực tiếp cùng chuyên gia công nghệ và giảng viên đầu ngành, giúp hiểu đúng và sử dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác khám chữa bệnh, học tập, nghiên cứu khoa học một cách hiệu quả và an toàn.

Nội dung đào tạo được tùy biến cho từng nhóm đối tượng – từ lãnh đạo quản lý, cán bộ hành chính đến bác sĩ, dược sĩ và giảng viên đại học.

Về chương trình giảng dạy, đại diện VietHealth cho hay, khoa học không đặt mục tiêu biến học viên thành chuyên gia AI, mà giúp họ sử dụng AI đúng, đủ và có ích trong thực tiễn ngành y tế.

Trong bối cảnh nhân viên y tế đang chịu áp lực lớn từ khối lượng công việc hành chính như báo cáo, tổng kết, nghiên cứu tài liệu… AI được kỳ vọng sẽ giúp rút ngắn thời gian, giải phóng sức lao động, từ đó dành nhiều hơn cho công việc chuyên môn và chăm sóc người bệnh.

Thay vì mất 2-3 tiếng mỗi ngày làm báo cáo, giờ đây với AI, họ chỉ cần khoảng 30 phút. AI giúp giảm tải những công việc lặp đi lặp lại, nhưng không thay thế con người trong công việc đòi hỏi chuyên môn và tư duy lâm sàng.