Trước thềm Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc (COP30) diễn ra vào tháng 11 tại Belém, Brazil, các chuyên gia và lãnh đạo nước này đang lên tiếng kêu gọi đưa kinh tế tuần hoàn trở thành ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự. Kinh tế tuần hoàn được xem là giải pháp quan trọng để giảm thiểu phát thải khí nhà kính, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và phục hồi các hệ sinh thái đang bị suy thoái nghiêm trọng.

Hiện nay, thế giới đang vận hành theo mô hình kinh tế tuyến tính bao gồm các bước khai thác, sử dụng và vứt bỏ. Tuy nhiên, mô hình này đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho môi trường. Theo báo cáo ‘Circularity Gap 2025’, chỉ có 6,9% vật liệu trong nền kinh tế toàn cầu được tái chế, giảm so với mức 9,1% vào năm 2015. Việc khai thác và chế biến nguyên liệu thô cũng chiếm tới 55% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu và là nguyên nhân chính gây ra mất đa dạng sinh học.

Kinh tế tuần hoàn đề xuất một cách tiếp cận khác biệt, tập trung vào thiết kế thông minh, tận dụng công nghệ số và chuyển đổi từ sở hữu sản phẩm sang sử dụng dịch vụ. Mục tiêu của mô hình này là giữ giá trị của tài nguyên trong nền kinh tế càng lâu càng tốt, giảm thiểu lãng phí và giảm áp lực lên môi trường. Để chuyển đổi hiệu quả, cần kết hợp giữa chính sách thông minh và hợp tác toàn cầu.

Tại Diễn đàn Kinh tế Tuần hoàn Thế giới gần đây ở São Paulo, các chuyên gia đã kêu gọi hành động khẩn cấp. Đại sứ Brazil và Chủ tịch COP30, ông Andre Correa do Lago, khẳng định kinh tế tuần hoàn là công cụ then chốt để chống biến đổi khí hậu nhanh nhất có thể.

Tuy nhiên, hiện chỉ có khoảng 27% quốc gia lồng ghép các hành động về kinh tế tuần hoàn vào kế hoạch đóng góp quốc gia của mình. Brazil, với vai trò là quốc gia đăng cai COP30, có cơ hội để dẫn đầu trong lĩnh vực này. Brazil đã có chiến lược kinh tế tuần hoàn quốc gia và cần tích hợp mạnh mẽ kế hoạch đó vào mục tiêu giảm phát thải đến năm 2035.

Để củng cố vai trò tiên phong, Brazil có thể học hỏi từ Phần Lan bằng cách bổ nhiệm một đại sứ chuyên trách về kinh tế tuần hoàn. Tổ chức một ngày hội thảo chuyên đề và một bàn tròn cấp cao về kinh tế tuần hoàn tại COP30 sẽ giúp nâng cao tầm quan trọng của lĩnh vực này trên trường quốc tế.

Chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn không chỉ giúp giải quyết vấn đề môi trường mà còn mở ra cơ hội để định hình lại vai trò của các nước đang phát triển như Brazil.

TP.HCM đang tiếp tục triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững trong cộng đồng, với mục tiêu giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và tận dụng tối đa nguồn tài nguyên. Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM vừa phối hợp với Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường – Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM, Câu lạc bộ Hành trình Xanh Cựu chiến binh – Bảo vệ Môi trường tổ chức Lễ tổng kết khóa tập huấn Ủ compost từ rác thải hữu cơ gia đình và Lễ ký kết ghi nhớ Hợp tác Toàn diện Chương trình Kinh tế tuần hoàn và Phát triển bền vững.

Chương trình này là kết quả của sự phối hợp giữa các bên nhằm thúc đẩy thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững trong cộng đồng, với sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp và đơn vị liên kết. Từ tháng 4/2025, các bên đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực như: trồng cây phủ xanh khu vực Mũi Nghinh Phong, tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng ủ compost từ rác hữu cơ sinh hoạt và hướng dẫn mô hình trồng rau sạch tại nhà cho hơn 60 hộ dân địa phương.

PGS.TS. Lê Hùng Anh, Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường, nhấn mạnh mục tiêu của chương trình là hình thành thói quen phân loại rác tại nguồn, đồng thời lan tỏa lối sống xanh từ hộ gia đình đến toàn khu dân cư. Việc phân loại rác tại nguồn không chỉ giúp giảm thiểu lượng rác thải ra môi trường mà còn tạo ra nguồn tài nguyên quý giá cho việc sản xuất và tái chế.

Ông Vũ Văn Mạnh, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Hành trình Xanh Cựu chiến binh – Bảo vệ Môi trường, chia sẻ rằng hợp tác này không chỉ là cam kết trên giấy mà là sự đồng lòng giữa các tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan và cộng đồng để cùng kiến tạo một tương lai xanh, lành mạnh và thịnh vượng hơn cho đất nước và thế hệ mai sau. Sự hợp tác này thể hiện sự cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển bền vững.

Tại buổi lễ, các học viên hoàn thành khóa học đã được trao giấy chứng nhận, và các tập thể và cá nhân có đóng góp tích cực đã được Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường tuyên dương. Lễ ký kết hợp tác toàn diện giữa các đơn vị mở ra một khuôn khổ phối hợp dài hạn, huy động sự tham gia của cả giới khoa học, các tổ chức chính trị – xã hội, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư.

Ông Nguyễn Toàn Thắng, Phó Chủ tịch thường trực Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM, nhấn mạnh ý nghĩa của chương trình hợp tác trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của rác thải như một nguồn tài nguyên, thúc đẩy phân loại rác tại nguồn, từ đó giảm áp lực lên hệ thống thu gom và xử lý rác thải đô thị. Chương trình này cũng là một bước tiến quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững và kinh tế tuần hoàn tại TP.HCM.

Thông qua chương trình này, các bên hy vọng sẽ tạo ra một phong trào rộng lớn trong cộng đồng về việc phân loại rác thải tại nguồn, tái sử dụng và tái chế, từ đó đóng góp vào mục tiêu bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của thành phố. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức, doanh nghiệp và cộng đồng sẽ là chìa khóa để thành công trong việc triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững tại TP.HCM.

Hội nghị vừa diễn ra với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, những người đã đánh giá và đưa ra quan điểm về cơ hội, tiềm năng, thế mạnh cũng như những thách thức mà tỉnh Đồng Tháp đang đối mặt trong giai đoạn 2025-2030 và tầm nhìn đến 2045. Tại hội nghị, các doanh nghiệp đã đề xuất những giải pháp đột phá giúp tỉnh đạt được mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, tăng trưởng hai con số và nằm trong nhóm dẫn đầu khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Mục tiêu cuối cùng là giúp người dân có cuộc sống ấm no và hạnh phúc.

Các doanh nghiệp đã tập trung vào việc đề xuất và gợi ý các giải pháp hiệu quả để triển khai các nhóm giải pháp trọng tâm. Những lĩnh vực được chú trọng bao gồm phát triển công nghiệp, nông nghiệp, giáo dục, y tế, du lịch, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, còn có các ngành kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế biển cũng như các giải pháp nhằm tăng cường năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, thu hút đầu tư và phát triển kinh tế tư nhân.

Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Lê Quốc Phong, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội đơn vị tỉnh Đồng Tháp, đã bày tỏ sự cám ơn và trân trọng đối với những đóng góp tâm huyết của các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh dành cho sự phát triển của Đồng Tháp.

Theo Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp, những vấn đề mà tỉnh đang tập trung và được doanh nghiệp góp ý cho sự phát triển bao gồm cải cách thủ tục hành chính, quy hoạch không gian phát triển du lịch, tạo đột phá cho lĩnh vực nông nghiệp, hoàn chỉnh hệ thống hạ tầng, đầu tư nguồn nhân lực, sử dụng nguồn đất đai phù hợp và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp cam kết sẽ tiếp thu tối đa các ý kiến và vận dụng vào thực tiễn một cách hợp lý để tạo sự phát triển mạnh mẽ cho địa phương trong thời gian tới. Với sự hợp tác chặt chẽ giữa chính quyền và các doanh nghiệp, Đồng Tháp kỳ vọng sẽ đạt được những bước tiến quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Trước những thách thức và cơ hội đang chờ đợi, tỉnh Đồng Tháp đang nỗ lực không ngừng nghỉ để xây dựng một tương lai phát triển bền vững. Các doanh nghiệp cũng được khuyến khích tiếp tục đóng góp ý kiến và hỗ trợ tỉnh trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển đã đề ra.

Trong thời gian tới, tỉnh Đồng Tháp sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động và phát triển. Qua đó, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và tăng thu nhập cho người dân, đảm bảo an sinh xã hội và bảo vệ môi trường.

Tại hội nghị, các đại biểu cũng đã đặt ra nhiều câu hỏi và nhận được sự giải đáp nhiệt tình từ lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp. Những thông tin và giải đáp này đã giúp làm rõ hơn những vấn đề mà các doanh nghiệp quan tâm, đồng thời tạo tiền đề cho sự hợp tác chặt chẽ giữa chính quyền và doanh nghiệp trong thời gian tới.

Diễn đàn nông nghiệp 2025 với chủ đề ‘Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp’ đã diễn ra vào ngày 16/7 tại Hà Nội. Sự kiện này đã tập trung thảo luận về việc áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong ngành nông nghiệp, với mục tiêu giảm thiểu tác động môi trường và tăng giá trị sản phẩm. Các chuyên gia và doanh nghiệp đã chia sẻ kinh nghiệm và giải pháp để phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp.

Ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Tập đoàn ThaiBinh Seed, đã nêu lên một số mô hình kinh tế tuần hoàn tiêu biểu trong ngành lúa gạo. Ví dụ, mô hình sản xuất lúa, cá, vịt ở đồng bằng sông Cửu Long đã giúp tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn chăn nuôi và kiểm soát sâu bệnh sinh học. Ngoài ra, các doanh nghiệp đã đầu tư ứng dụng công nghệ hiện đại vào toàn bộ quy trình sản xuất, chế biến sâu, bảo quản, và phát triển các dòng sản phẩm cao cấp từ gạo như gạo dinh dưỡng, gạo hữu cơ, bánh, sữa gạo, mỹ phẩm…

Thay vì chỉ xuất khẩu gạo thô, các doanh nghiệp đã chuyển hướng sang sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn. Ông Trần Mạnh Báo đề xuất cần xây dựng một chương trình quốc gia phát triển ngành hàng lúa gạo theo mô hình kinh tế tuần hoàn, với sự tham gia của cả hệ thống chính trị, các doanh nghiệp, hợp tác xã, nhà khoa học và nông dân. Điều này sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp và giảm thiểu tác động môi trường.

Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cho rằng để phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn, cần quan tâm đến xây dựng các quy trình, tiêu chuẩn, sự công nhận, xác nhận nông nghiệp tuần hoàn sản phẩm trong nông nghiệp tuần hoàn. Ngoài ra, cần có nhãn mác riêng để tạo cơ sở cho người tiêu dùng phân biệt được các sản phẩm có đóng góp bảo vệ tài nguyên môi trường, từ đó làm tăng giá trị, tạo động lực cho doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư vào kinh tế tuần hoàn.

Việc phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp không chỉ giúp giảm thiểu tác động môi trường mà còn tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn. Các chuyên gia và doanh nghiệp đã thống nhất rằng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan để thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp.

Trong thời gian tới, các doanh nghiệp và tổ chức sẽ tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp. Sự phát triển của mô hình kinh tế tuần hoàn sẽ giúp ngành nông nghiệp trở thành một ngành kinh tế quan trọng, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.