Ở tỉnh Lào Cai, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số đã biến tiềm năng núi rừng thành hàng hóa, áp dụng khoa học kỹ thuật vào xây dựng thương hiệu sản phẩm, góp phần phát triển kinh tế xanh, bền vững và tạo việc làm cho lao động tại địa phương.

Cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số các xã Văn Bàn, Chiềng Ken, Minh Lương, Nậm Chày, Nậm Xé gắn bó mật thiết với những rừng măng. Măng không chỉ giúp họ nuôi sống gia đình mà còn gìn giữ một phần văn hóa bản địa. Tuy nhiên, cuộc sống gắn liền với măng cũng đồng nghĩa với sự bấp bênh: sản lượng không ổn định, giá cả bị thao túng bởi thương lái và thiếu cơ hội vươn ra thị trường lớn.

Chị Triệu Thị Lai, người dân tộc Dao ở xã Nậm Xé, tỉnh Lào Cai, là một minh chứng sinh động cho hành trình thay đổi đó. Suốt nhiều năm, cuộc sống của chị gắn với những nhịp thở nơi rừng măng. Với 3-4 hecta rừng, gia đình chị dựa vào những mùa thu hoạch măng để mang lại phần lớn thu nhập hằng năm. Tuy nhiên, mọi thứ bắt đầu thay đổi từ năm 2020, khi chị tham gia Dự án Thúc đẩy Bình đẳng Giới thông qua Nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất Nông nghiệp và Phát triển du lịch.

Thông qua dự án, chị được tiếp cận với kỹ thuật canh tác tiên tiến, cải tạo đất, giúp tối ưu hóa việc trồng măng, tăng năng suất và chất lượng măng. Đặc biệt, chị đã tìm được đầu ra mới ngoài địa phương. Việc bán măng ra các tỉnh lân cận đã giúp giá măng đáng kể, từ 25.000 đồng/kg lên 35.000 đồng/kg măng đã bóc vỏ. Nhờ đó, thu nhập từ măng của gia đình chị tăng từ 20 triệu đồng một vụ lên 30 triệu đồng một vụ cho diện tích trồng 3 hecta.

Năm 2024, chị Triệu Thị Lai thực hiện mục tiêu dài hơi hơn, từ một người nông dân trồng măng, chị quyết tâm gây dựng một mô hình kinh tế tập thể quy mô nhỏ, do chính những người phụ nữ dân tộc thiểu số làm chủ. Nhận được sự đồng hành của chính quyền địa phương, của các cấp Hội phụ nữ, Công ty Tư vấn giải pháp Nông nghiệp và Du lịch CRED, vợ chồng chị Lai cùng 9 hộ gia đình khác trong xã đã thành lập Hợp tác xã Măng Nậm Xé.

Thông qua hợp tác xã, các hộ dân có cơ hội được đào tạo chuyên sâu về kỹ thuật canh tác, bóc vỏ và thu hoạch măng, đồng thời ký kết hợp đồng lâu dài với một công ty thu mua. Đây là những bước tiến quan trọng giúp các thành viên trong hợp tác xã, từng bước thoát khỏi sự lệ thuộc vào thương lái.

Sự thành công và chuyển biến tích cực trong gia đình chị Lai và các hộ lân cận đã tạo động lực mạnh mẽ cho những người phụ nữ khác ở các xã lân cận, thúc đẩy họ chủ động thành lập các hợp tác xã riêng, nắm bắt cơ hội từ giá trị đang ngày càng tăng lên của ngành măng.

Tại xã Nậm Chày, Hợp tác xã Măng Dần Thàng do chị Hà Thị Thu Hương làm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc cũng đang tạo dựng cơ hội kinh doanh và việc làm ổn định, bền vững, giúp bà con vùng núi khó khăn vươn lên thoát nghèo.

Hợp tác xã Măng Dần Thàng được thành lập vào tháng 8/2024 với tổng số 15 thành viên, 100% đều là chị em phụ nữ dân tộc thiểu số tại địa phương. Hợp tác xã hiện nay đang liên kết sản xuất măng với 4 tổ hợp tác, bao gồm 161 hộ dân tại xã Dần Thàng.

Năm 2024, Hợp tác xã đã ký kết thỏa thuận hợp tác 10 năm với Công ty Kim Bôi về việc thu mua sản phẩm măng đạt chất lượng do Hợp tác xã sản xuất. Được tham gia các chương trình tập huấn, chuyển giao công nghệ chế biến và bảo quản măng để hình thành chuỗi chế biến khép kín, tiêu thụ ổn định, hợp tác xã Dần Thàng đã đầu tư 400 triệu đồng xây dựng nhà máy 160m², có thể xử lý tới 1.000 tấn măng tươi mỗi năm.

Chặng đường hình thành, phát triển hợp tác xã của chị Triệu Thị Lai, chị Hà Thị Thu Hương cho thấy sự cần thiết của sự liên kết, hợp tác đồng hành giữa nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp và nhà nước, trong quá trình đưa sản phẩm của núi rừng tiếp cận với thị trường trong nước.

Tạo việc làm và mở ra cơ hội phát triển kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số là một trong những mục tiêu quan trọng của các dự án phát triển ngành măng. Không chỉ hướng tới lợi nhuận, mô hình hợp tác xã măng còn mang giá trị xã hội lớn.

Từ chỗ lao động đơn lẻ, manh mún, người dân, nhất là phụ nữ dân tộc thiểu số được tổ chức sản xuất bài bản, có thu nhập ổn định, có cơ hội học hỏi và thể hiện vai trò lãnh đạo. Nhờ những thay đổi tích cực trong ngành măng cùng với quyết tâm không ngừng nghỉ của những người phụ nữ như chị Triệu Thị Lai và chị Hà Thị Thu Hương, những ngọn măng trong rừng núi Lào Cai không chỉ đơn thuần là kế sinh nhai mà còn góp phần tạo nên cho sự phát triển bền vững cho cộng đồng.

Tại các vùng miền, người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng đặc sản vùng cao với tiêu chuẩn an toàn, truy xuất nguồn gốc và giá trị văn hóa đi kèm. Những sản phẩm măng rừng với vị ngọt thanh, độ giòn đặc trưng và được chế biến theo quy trình sạch của Lào Cai đang dần khẳng định vị thế không chỉ tại các chợ truyền thống, mà có mặt tại các hội chợ, trên quầy kệ của các siêu thị, và trên các nền tảng bán hàng thương mại điện tử.

Tiếp nối hành trình phát triển kinh tế hàng hóa vùng dân tộc thiểu số và miền núi, cần có chính sách dài hạn từ Nhà nước, từ Bộ Công Thương và các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức trong việc hỗ trợ hạ tầng sản xuất, vốn tín dụng ưu đãi, chuyển giao khoa học công nghệ, xúc tiến thương mại và bảo hộ thương hiệu. Quan trọng hơn cả là niềm tin vào năng lực của những người phụ nữ vùng cao, trao cho họ cơ hội để góp sức phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Trong tháng 7/2025, Bảo hiểm xã hội tỉnh Lào Cai đã triển khai một loạt hoạt động truyền thông đa dạng và thiết thực, tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ, góp phần nâng cao nhận thức và thúc đẩy người dân tham gia bảo hiểm y tế, hướng tới mục tiêu an sinh xã hội bền vững.

Nhằm hưởng ứng Ngày Bảo hiểm y tế Việt Nam 1/7, Bảo hiểm xã hội tỉnh Lào Cai và các cơ sở đã tổ chức ‘Ngày hội tuyên truyền, tư vấn, giải đáp chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế’. Trong ngày 1/7, toàn tỉnh đã tổ chức 5 hội nghị đối thoại trực tiếp với sự tham gia của hơn 300 người dân, người lao động và đại diện đơn vị sử dụng lao động. Chương trình này không chỉ giúp người dân hiểu rõ hơn về chính sách bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế mà còn tạo cơ hội để họ đặt câu hỏi và nhận được sự tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia.

Một điểm sáng nổi bật trong chuỗi hoạt động là chương trình livestream tuyên truyền, tư vấn, giải đáp chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế được phát trực tiếp trên Fanpage Facebook của Bảo hiểm xã hội tỉnh. Chương trình đã thu hút gần 23.000 lượt xem và hàng nghìn lượt bình luận, chia sẻ. Điều này cho thấy sự quan tâm của người dân đối với các chính sách bảo hiểm và sự hiệu quả của hình thức truyền thông trực tuyến.

Bảo hiểm xã hội các cơ sở đã triển khai 11 lễ ra quân tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình. Ngoài ra, các hình thức truyền thông nhóm nhỏ tại thôn, bản, tổ dân phố… cũng được thực hiện. Công tác hỗ trợ, tư vấn chính sách cũng được chú trọng thực hiện trực tiếp tại bộ phận ‘một cửa’, qua tổng đài điện thoại, mạng xã hội và ứng dụng VssID – Bảo hiểm xã hội số.

Chỉ riêng trong tháng 7/2025, toàn tỉnh đã phát triển được 5.940 người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Ông Nguyễn Tuấn Anh – Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh Lào Cai đánh giá rằng việc tổ chức đồng bộ, sáng tạo các hình thức truyền thông trong dịp hưởng ứng Ngày Bảo hiểm y tế Việt Nam 1/7 đã cho thấy hiệu quả rõ nét.

Thời gian tới, Bảo hiểm xã hội tỉnh Lào Cai sẽ tiếp tục đẩy mạnh đổi mới nội dung, phương pháp truyền thông, phát huy vai trò phối hợp với các cấp, ngành, để chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế thực sự đi vào cuộc sống và lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng. Với những nỗ lực không ngừng, Bảo hiểm xã hội tỉnh Lào Cai kỳ vọng sẽ tạo ra một tương lai an sinh xã hội bền vững cho người dân trên địa bàn.

Tỉnh Lào Cai đã xác định khoa học công nghệ và chuyển đổi số là một trong những đột phá quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Trong năm 2025, ngân sách dành cho lĩnh vực này lên tới hơn 516 tỉ đồng.

Chiều ngày 16.7, Ban Chỉ đạo Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh Lào Cai đã tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả triển khai nhiệm vụ 6 tháng đầu năm 2025 thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Trịnh Xuân Trường, Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai, Trưởng Ban Chỉ đạo đã đánh giá cao những kết quả đạt được từ sự nỗ lực của các cơ quan, địa phương, đơn vị, doanh nghiệp trong việc góp sức thực hiện nhiệm vụ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Theo ông Trường, để tạo đột phá trong phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, phục vụ người dân và doanh nghiệp, các cấp, ngành, địa phương cần phải tạo ra động lực mới trong tăng trưởng, trong đó có đột phá về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Thực hiện Nghị quyết 57, trong 6 tháng đầu năm, tỉnh Lào Cai đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo các cấp, ban hành kế hoạch hành động toàn diện, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức trong toàn xã hội về vai trò của khoa học công nghệ và chuyển đổi số.

Tỉnh Lào Cai đã tổ chức học tập Nghị quyết 57 cho hơn 27.000 đại biểu tại gần 350 điểm cầu. Phong trào ‘Bình dân học vụ số’ đã được phát động, với trên 3.080 tổ công nghệ số cộng đồng và gần 20.000 thành viên.

Về hạ tầng, tỉnh đã triển khai mạng cáp quang phục vụ truy cập internet đến 99 xã, phường, đạt tỷ lệ 100%. Toàn tỉnh hiện có trên 4.100 trạm thu phát sóng thông tin di động 3G, 4G và 5G; cáp quang phủ 100% xã, phường.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng quan tâm đào tạo kỹ năng số cho hơn 41.000 lượt cán bộ, người dân và thành viên tổ chuyển đổi số; tập huấn cho 99 xã, phường thực hiện theo mô hình mới.

Tại hội nghị, Ban Chỉ đạo đã ra mắt 2 nền tảng số phục vụ công tác quản lý, điều hành của tỉnh Lào Cai, gồm Hệ thống báo cáo kinh tế – xã hội tỉnh Lào Cai và phần mềm biểu quyết, lấy ý kiến của Tỉnh ủy Lào Cai.

Những nỗ lực của tỉnh Lào Cai trong việc phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số đã đạt được nhiều kết quả tích cực, tạo tiền đề quan trọng cho sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh trong thời gian tới.

Trong thời gian tới, tỉnh Lào Cai sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số, nhằm tạo ra động lực mới cho tăng trưởng kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Trước những thách thức và cơ hội trong phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số, tỉnh Lào Cai sẽ tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền; huy động sự tham gia của toàn xã hội; và tăng cường hợp tác quốc tế để nâng cao năng lực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.