Sinh viên Đại học California tại Los Angeles (Mỹ) Nguyễn Hoàng Nam vừa đạt được thành công đáng kể khi gọi vốn thành công 500.000 USD (tương đương khoảng 13 tỷ đồng) từ Y Combinator, một quỹ đầu tư hàng đầu đã hỗ trợ nhiều công ty ‘kỳ lân’ như Airbnb, Dropbox, OpenAI…

Quá trình gọi vốn từ Y Combinator được đánh giá là vô cùng khó khăn, với tỷ lệ chấp thuận chỉ khoảng 0,6% trong năm nay. Trước khi nhận được sự chấp thuận, Nam, sinh năm 2002, đã hai lần bị Y Combinator từ chối. ‘Khi nhận được thư chấp thuận, mình như vỡ òa. Lần thứ 3 mình nộp vào YC, công ty đã có tệp khách hàng riêng và mình cũng kể được câu chuyện trọn vẹn hơn về sản phẩm’, Hoàng Nam chia sẻ.

Để theo đuổi startup, Nam đã quyết định ‘gap year’ sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở. Anh đã theo học tại một ngôi trường nội trú ở Mỹ, nơi anh được tiếp xúc với văn hóa học tập khuyến khích đặt câu hỏi và tự tìm kiếm câu trả lời. Tại đây, Nam cũng tham gia câu lạc bộ đầu tư của trường, học cách phân tích báo cáo tài chính và quản lý một quỹ đầu tư sinh viên trị giá 100.000 USD. Sau đó, anh theo học ngành Kinh tế tại Đại học California tại Los Angeles.

Tuy nhiên, trong hai năm đầu đại học, Nam nhận ra rằng công việc thực tập tại các tập đoàn đa quốc gia khiến anh mất đi sự sáng tạo. ‘Đó là cảm giác mình đóng vai trò như một bánh răng trong guồng máy quá lớn, không thể làm điều gì đó khác biệt. Trong khi, mình muốn tạo ra một sản phẩm là ‘đứa con’ của riêng mình’, Nam nói.

Vì vậy, Nam quyết định chuyển sang học ngành Khoa học máy tính. Mùa hè năm 3 đại học, anh tham gia chương trình nghiên cứu tại Trường Luật của Đại học Stanford. Tại đây, Nam nhận thấy các hãng luật ở Mỹ hầu như không sử dụng AI trong công việc, mặc dù đây là công cụ tiềm năng. Anh và một người bạn đã quyết định xây dựng hệ thống phần mềm tự động theo dõi và kiểm tra cách luật sư tương tác với công cụ AI.

Sau 3 tháng, phiên bản đầu tiên ra đời. Dù chỉ là bản thử nghiệm, cả hai đều nhận thấy tiềm năng khi ứng dụng vào thực tiễn. Vì thế, hai nam sinh quyết định tạm nghỉ học một năm ở Đại học California để dấn thân startup.

Hành trình này không hề dễ dàng. ‘Cũng giống như mọi startup khác, mình liên tục phải trả lời câu hỏi ‘Công ty có đang xây dựng sản phẩm người dùng thực sự cần hay không’. Thậm chí, mỗi sáng thức dậy, mình biết bản thân sẽ lại bị từ chối hoặc gặp lỗi sản phẩm nào đó. Dẫu vậy, mình chấp nhận, xem đó là điều đương nhiên’, Nam nói.

Để hoàn thiện sản phẩm, Nam đã gặp gỡ và đàm phán với hơn 50 hãng luật khắp nước Mỹ, nhưng phần lớn họ đều ‘lắc đầu’ vì không tin tưởng vào sản phẩm của hai nam sinh. ‘Mỗi lần bị từ chối, mình thường tìm hiểu về những yếu tố họ quan tâm, đâu là ưu tiên của hãng luật khi nhìn vào một phần mềm mới để mua về cho công ty. Sau nhiều lần cải thiện, nâng cấp, tăng cường tính bảo mật, cuối cùng, có một hãng luật đồng ý trở thành khách hàng đầu tiên’.

Công ty của Nam chính thức thành lập đầu 2024. Không chỉ lo phần kỹ thuật, cậu còn tự xoay sở với các thủ tục pháp lý từ đăng ký mã số thuế đến thiết kế, vận hành việc bán sản phẩm. Đến nay, sản phẩm của công ty đã được hai hãng luật tại Mỹ với hơn 1.500 luật sư sử dụng và phản hồi tích cực. Ngoài ngành luật, sản phẩm cũng có thể mở rộng sang các lĩnh vực khác như tài chính và y tế.

Trước khi được YC rót vốn, Nam từng hai lần bị từ chối. Đến lần thứ ba, sau vòng hồ sơ, startup của Nam được lựa chọn vào vòng phỏng vấn. Trong chưa đầy 10 phút, chàng trai Việt đã trình bày rõ ràng về tầm nhìn, sản phẩm, thị trường và lý do tại sao YC nên chọn công ty mình.

Cuối cùng, startup của Nam được YC đồng ý rót vốn 500.000 USD. Ngoài ra, Nam còn tham gia chương trình huấn luyện chuyên sâu 10 tuần với các chuyên gia hàng đầu và được hỗ trợ bởi một trong những hệ sinh thái khởi nghiệp lớn nhất thế giới.

Với khoản đầu tư này, Nam dự định sẽ xây dựng đội kỹ sư phần mềm, tăng tốc độ phát triển sản phẩm và đẩy mạnh marketing để tiếp cận nhiều hãng luật hơn.

Nam chia sẻ rằng việc thuyết phục bố mẹ cho mình nghỉ học một năm để khởi nghiệp không hề dễ dàng. ‘Khởi nghiệp là cách nhanh nhất để biết liệu sản phẩm của mình có thực sự hữu ích với người dùng hay không, và liệu ý tưởng đó có thể tạo ra lợi nhuận. Không có cách nào rõ ràng hơn ngoài việc trực tiếp bắt tay vào làm’, Nam chia sẻ.

Các hộ kinh doanh tại Việt Nam hiện đang đối mặt với một giai đoạn chuyển đổi thuế quan trọng, đòi hỏi sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể để đảm bảo quá trình này diễn ra suôn sẻ. Tính đến cuối năm 2024, Việt Nam có hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh, trong đó khoảng 3,6 triệu hộ đã được quản lý thuế. Tuy nhiên, đến ngày 20/6/2025, chỉ có khoảng 45.247 hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử, một con số còn khiêm tốn so với mục tiêu quản lý toàn diện.

Quá trình chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai thuế, lập hóa đơn điện tử và phân luồng dòng tiền qua tài khoản riêng là hoàn toàn hợp lý trong dài hạn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, việc này đang tạo ra nhiều thách thức cho các hộ kinh doanh nhỏ, đặc biệt là về kỹ năng số, hiểu biết pháp lý và chi phí vận hành. Luật sư Lê Thị Nhung, Giám đốc Công ty Luật L&A Legal Experts, cho rằng việc chuyển đổi này không chỉ là thay đổi kỹ thuật mà còn là một bước chuyển thể chế, đòi hỏi tư duy chính sách thấu đáo.

Luật sư Nhung cũng nhấn mạnh rằng không thể áp dụng cùng một khuôn quản lý cho cả hộ kinh doanh có doanh thu lớn và nhỏ. Nếu không thiết kế chính sách mềm, hàng loạt hộ nhỏ sẽ chọn cách ngừng hoạt động hoặc chuyển sang phi chính thức. Bên cạnh đó, luật sư Nhung cũng cảnh báo về khoảng trống pháp lý trong quản lý dữ liệu số, đặc biệt là về chuẩn chia sẻ dữ liệu giữa các bên liên quan.

Luật sư Nguyễn Đức Biên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại La, góp ý thêm rằng việc chuyển đổi chỉ bền vững nếu được phân loại theo nhóm đối tượng. Luật sư Biên nhấn mạnh rằng với những hộ nhỏ, nên áp dụng chính sách nương nhẹ, miễn xử phạt vi phạm lần đầu, hỗ trợ chi phí chuyển đổi và hướng dẫn kê khai.

Tóm lại, để hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi thuế quan trọng này, cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể, cùng với việc phân loại theo nhóm đối tượng để xây dựng chính sách phù hợp. Việc này sẽ giúp các hộ kinh doanh có thể chuyển đổi một cách suôn sẻ và hiệu quả, đồng thời đảm bảo rằng chính sách thuế được thực hiện một cách công bằng và hiệu quả. thông tin pháp lý về vấn đề này cũng có thể được tìm hiểu thêm qua các nguồn tin cậy.