Tuổi thọ trung bình của người Nhật vẫn duy trì ở mức cao, với phụ nữ Nhật Bản dẫn đầu bảng xếp hạng trong 40 năm liên tiếp. Theo báo cáo mới công bố của Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản, tuổi thọ trung bình của phụ nữ nước này trong năm 2024 là 87,13 tuổi, giảm nhẹ 0,01 tuổi so với năm trước. Trong khi đó, tuổi thọ trung bình của nam giới là 81,09 tuổi, không thay đổi so với năm trước đó.

Mặc dù giảm nhẹ, nhưng tuổi thọ trung bình của phụ nữ Nhật Bản vẫn giữ vững vị trí đầu bảng trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ có thống kê và công bố số liệu tuổi thọ của người dân. Nam giới Nhật Bản có tuổi thọ trung bình xếp thứ 6, sau một số nước như Thụy Điển, Thụy Sĩ, Na Uy… Theo Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản, đây là một thành tựu đáng tự hào của hệ thống y tế và chăm sóc sức khỏe của Nhật Bản.

Báo cáo của Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản cũng chỉ ra rằng, tỷ lệ chết do các bệnh tim mạch đã giảm đáng kể, trong khi các ca tử vong do tuổi già sức yếu gia tăng nhanh chóng. Đồng thời, tỷ lệ người cao tuổi, từ 65 tuổi trở lên, trong cơ cấu dân số của nước này đã tăng lên mức 30% – cao nhất từ trước đến nay. Người từ 75 tuổi trở lên đang chiếm khoảng 18% tổng dân số.

Các chuyên gia dự tính, với tốc độ dân số lão hóa và giảm tự nhiên 14 năm liên tiếp như hiện nay, đến năm 2040, tỷ lệ người cao tuổi của Nhật Bản sẽ là khoảng 35% và có thể cao hơn. Chính phủ Nhật Bản đang coi đây là tình trạng khẩn cấp ở cấp độ quốc gia và đang áp dụng nhiều biện pháp đồng bộ để giải quyết. Một số chuyên gia cho rằng, để giải quyết vấn đề này, Nhật Bản cần phải tăng cường hệ thống chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi, cũng như thúc đẩy các chính sách hỗ trợ kinh tế và xã hội cho nhóm dân số này.

Ngày 28-7, tại phường Bạch Mai, Hội Người cao tuổi thành phố Hà Nội đã tổ chức Hội nghị tọa đàm với chủ đề ‘Phát huy vị trí, vai trò, uy tín, gương mẫu của người cao tuổi trong gia đình và cộng đồng, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh’. Sự kiện này là một phần trong nỗ lực tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên, người cao tuổi phát huy vai trò, gương mẫu, đi đầu trong việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.

Phó Chủ tịch Hội Người cao tuổi thành phố Hà Nội, Phạm Huy Giáp, cho biết việc xây dựng và thực hiện Chuyên đề ‘Phát huy vị trí, vai trò, uy tín, gương mẫu của Người cao tuổi trong gia đình và cộng đồng, xây dựng Người Hà Nội thanh lịch, văn minh’ được Hội Người cao tuổi thành phố chủ trì phối hợp với Sở Văn hóa – Thể thao và các sở, ngành liên quan. Hội nghị đã có 8 tham luận trao đổi về kết quả phát huy vai trò của người cao tuổi trong phong trào xây dựng gia đình văn hóa, góp phần xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh trên địa bàn phường Bạch Mai.

Ông Võ Duy Cư, Chi hội người cao tuổi số 9, phường Hai Bà Trưng, cho rằng cần củng cố và tăng cường quan hệ đoàn kết trong chi hội người cao tuổi và cộng đồng Tổ dân phố. Trong gia đình, ông bà, cha mẹ phải thực sự mẫu mực, gương mẫu về mọi mặt. Đây là những hạt nhân nòng cốt trong xây dựng gia đình văn hóa và góp phần xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.

Phát biểu tại chương trình, Phó Trưởng phòng Quản lý Văn hóa (Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội), Bùi Minh Hoàng, đánh giá cao 2 chuyên đề do Hội Người cao tuổi chủ trì, rất trúng, đúng, phù hợp với vai trò của người cao tuổi, phù hợp trong kỷ nguyên mới. Hội nghị tọa đàm là dịp để nhìn lại, khẳng định vị trí, vai trò và những đóng góp tích cực, bền bỉ của người cao tuổi trong xây dựng gia đình, cộng đồng.

Thông qua hội nghị tọa đàm, Hội Người cao tuổi thành phố Hà Nội kỳ vọng sẽ tiếp tục huy động được sức mạnh và sự tham gia tích cực của người cao tuổi trong việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Sự kiện này cũng là cơ hội để người cao tuổi trên địa bàn thành phố Hà Nội giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm và phát huy vai trò của mình trong gia đình và cộng đồng.

Với những nỗ lực và đóng góp của mình, người cao tuổi tại Hà Nội đang ngày càng khẳng định vị trí, vai trò và uy tín của mình trong xã hội. Hội nghị tọa đàm là một hoạt động thiết thực nhằm tiếp tục phát huy những đóng góp tích cực của người cao tuổi, đồng thời tạo điều kiện để họ tiếp tục phát huy vai trò, kinh nghiệm và kỹ năng của mình trong việc xây dựng và phát triển thành phố Hà Nội.

Ở Singapore, một hiện tượng xã hội đang thu hút sự chú ý của công chúng là tình trạng ngày càng tăng số người cao tuổi sống một mình. Dự kiến vào năm 2026, Singapore sẽ chính thức bước vào giai đoạn siêu lão hóa, khi tỷ lệ người từ 65 tuổi trở lên trong tổng dân số vượt quá 20%. Cùng với đó, số lượng người cao tuổi chọn sống một mình cũng tăng lên đáng kể. Từ năm 2015 đến 2020, số người cao tuổi sống một mình đã tăng hơn gấp đôi, từ 42.100 người lên 87.200 người.

Nhiều người cao tuổi tại Singapore lựa chọn sống một mình không phải vì họ cảm thấy cô đơn hay bị bỏ rơi, mà vì họ mong muốn tận hưởng sự tự do và độc lập trong cuộc sống. Bà Nancy Lim, 73 tuổi, là một ví dụ điển hình. Sau hơn 20 năm sống một mình, bà vẫn cảm thấy hạnh phúc vì có thể tự do làm những gì mình muốn mà không bị ràng buộc. Bà tham gia tích cực vào các hoạt động tại địa phương, bao gồm các lớp học liệu pháp kinh mạch, may vá, và thậm chí khám phá công nghệ drone.

Tương tự, bà Lim Seng Whay, 77 tuổi, cũng chia sẻ về quyết định sống một mình sau khi con trai út dọn ra khỏi căn hộ. Bà cảm thấy thoải mái và tự do khi có thể tham gia các hoạt động yêu thích mà không cần phụ thuộc vào người khác. Những người con trai của bà vẫn thường xuyên đến thăm và duy trì mối quan hệ tốt đẹp.

Tuy nhiên, không phải tất cả người cao tuổi sống một mình đều có cuộc sống tích cực. Một số người phải đối mặt với sự cô đơn và thiếu thốn. Theo nghiên cứu của Đại học Y Duke-NUS, 34% người cao tuổi cảm thấy cô đơn, trong đó tỷ lệ ở nhóm sống một mình lên đến 43%. Điều này cho thấy một phần người cao tuổi sống một mình đang gặp khó khăn trong việc kết nối xã hội và duy trì cuộc sống lành mạnh.

Các chuyên gia cho rằng xã hội cần thay đổi cách nhìn về người cao tuổi sống một mình. Sống một mình không nhất thiết đồng nghĩa với cô đơn, mà có thể là lựa chọn chủ động của người cao tuổi nhằm duy trì sự độc lập và tự do. Để hỗ trợ người cao tuổi sống một mình, cần có những chính sách và chương trình phù hợp, giúp họ duy trì cuộc sống tích cực, khỏe mạnh và kết nối với cộng đồng.

Phó giáo sư Angelique Chan, từ Trung tâm Nghiên cứu và Giáo dục Lão hóa, Trường Y Duke-NUS, nhấn mạnh rằng sống một mình và bị cô lập xã hội là hai khái niệm khác nhau. Người cao tuổi sống một mình nhưng có mạng lưới xã hội tốt vẫn có thể sống khỏe mạnh và hạnh phúc. Vì vậy, cần khuyến khích người cao tuổi xây dựng và duy trì kết nối xã hội trong giai đoạn sau của cuộc đời, để họ có thể sống tốt, sống chủ động và có phẩm giá khi già đi.