Tiêu thụ hàng hóa xuất khẩu sang EU đang gặp khó khăn do thiếu giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường lên tiếng giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp.

Gần đây, nhiều lô hàng xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là thanh long và hồ tiêu, sang thị trường EU đã gặp trở ngại do không có cơ quan Nhà nước nào cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho thực vật xuất khẩu. Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh Long Bình Thuận, cho biết hoạt động xuất khẩu thanh long đang bị đình trệ nghiêm trọng với khoảng 100 tấn hàng hóa bị hư hỏng và hàng tồn kho lên đến 50-70 tấn.

Tương tự, 2 doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam cũng đang tồn kho lượng hàng có giá trị khoảng 2,4 triệu USD và không thể xuất khẩu do thiếu Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Hiệp hội này đang kêu gọi sự can thiệp của cơ quan chức năng để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Quang Hiếu, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết cơ quan này đã có công văn hướng dẫn gửi các địa phương. Tuy nhiên, các sở địa phương cho rằng hướng dẫn đó chỉ áp dụng tại Việt Nam và cần bổ sung quy định theo yêu cầu của các nước nhập khẩu. Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đang đề nghị sửa lại công bố thủ tục hành chính cho phù hợp.

Việc điều chỉnh đang được gấp rút hoàn tất để đảm bảo hoạt động xuất khẩu không bị ảnh hưởng. Ngoài ra, Cục cũng đã gửi công văn đề nghị EU cho phép áp dụng mẫu giấy chứng nhận hiện tại, nhưng phía EU chưa có phản hồi.

Trong văn bản kiến nghị khẩn gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Sở An toàn thực phẩm TPHCM cũng nêu ra hàng loạt bất cập cần Bộ hướng dẫn liên quan đến thủ tục kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm với thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu. Sở An toàn thực phẩm TPHCM kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm ban hành quy định về hồ sơ, thủ tục cấp Giấy chứng nhận theo mẫu của nước nhập khẩu để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Hiện tại, các doanh nghiệp xuất khẩu đang chờ đợi hướng dẫn cụ thể từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường để khắc phục tình trạng ùn ứ hàng hóa xuất khẩu sang EU. Việc giải quyết khó khăn này không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam tháo gỡ khó khăn mà còn đảm bảo vị thế của Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Trước đó, vào tháng 6, Việt Nam và EU đã ký kết Hiệp định Thương mại Tự do (EVFTA) có hiệu lực từ ngày 1/8/2020, mang lại nhiều cơ hội cho hàng hóa Việt Nam vào thị trường EU. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn cần phải tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn khắt khe của EU về an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm.

Được biết, đại diện của Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ có cuộc họp với các bên liên quan để tìm cách giải quyết tình trạng ùn ứ hàng hóa xuất khẩu sang EU. Kết quả cuộc họp sẽ giúp các doanh nghiệp sớm tìm ra hướng giải quyết và tiếp tục đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu.

Việc xuất khẩu hàng loạt mặt hàng nông sản như thanh long, ớt, đậu bắp, hồ tiêu, gia vị qua châu Âu gần đây đã gặp phải tình trạng tắc nghẽn. Các doanh nghiệp, đặc biệt là ngành hàng rau quả tươi, đang phải đối mặt với tình thế khó khăn do vừa chịu thiệt hại kinh tế vừa nguy cơ mất dần thị trường vào tay đối thủ.

Tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu nông sản qua châu Âu đã khiến nhiều doanh nghiệp lâm vào tình cảnh khó khăn. Rau quả thay vì được xuất khẩu sang châu Âu thì phải tiêu hủy do không thể thực hiện thủ tục xuất khẩu. Một doanh nghiệp tại TP.HCM cho biết từ ngày 1/7 đến nay, hàng chục tấn hàng rau quả tươi của công ty đã hư hỏng và phải tiêu hủy. Doanh nghiệp cũng không biết khi nào việc này mới được tháo gỡ. Lo lắng nhất hiện nay không chỉ là thiệt hại về vật chất trước mắt mà là mất khách hàng vào tay các đối thủ khác.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), cũng bày tỏ sự bức xúc về tình trạng này. Các doanh nghiệp địa phương đã hợp tác với doanh nghiệp ở TP.HCM để xuất hàng đi châu Âu nhưng gần một tháng qua bị vướng thủ tục không xuất được. Thời gian chờ đợi kéo dài khiến sản phẩm bị hư hỏng phải tiêu hủy, số lượng rất lớn. Trước mắt, với sản phẩm đã chuẩn bị và mới thu hoạch, các doanh nghiệp phải tìm kiếm khách hàng mới để xuất đi Trung Quốc, Ấn Độ. Tuy nhiên, mùa này Trung Quốc cũng có hàng nên nhu cầu tiêu thụ không cao. Vì vậy giá thanh long đạt chuẩn xuất khẩu vào châu Âu trước đây thấp nhất 15.000 – 20.000 đồng thì nay giảm mạnh chỉ còn 3.000 – 4.000 đồng/kg.

Không chỉ rau quả tươi, tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu cũng xảy ra với hồ tiêu và gia vị. Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị VN (VPSA) đã có công văn gửi Bộ NN-MT phản ánh tình trạng này. Đại diện VPSA cho biết lượng hàng tồn đang chờ giấy phép xuất khẩu ước tính sơ bộ khoảng 250 tấn và hy vọng các thủ tục liên quan sẽ sớm được giải quyết để tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp.

Trước đây, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm do Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đảm nhiệm. Tuy nhiên, thực hiện Thông tư số 12/2025/TT-BNNMT về phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật, thẩm quyền kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu được chuyển về cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Tại TP.HCM, Sở An toàn thực phẩm đang chờ hướng dẫn từ cấp trên để thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển giao đang có những vướng mắc dẫn đến tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu. Từ đầu tháng 7, các doanh nghiệp đã gửi văn bản cầu cứu các cơ quan ban ngành có liên quan.

Trong văn bản trả lời doanh nghiệp, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết sẽ phối hợp với Sở An toàn thực phẩm TP.HCM thực hiện nhiệm vụ kiểm tra nhà nước, hỗ trợ hoàn thành thủ tục xuất khẩu hàng hóa đáp ứng theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, cho biết Sở đang triển khai thực hiện theo quy định và sẽ cố gắng để doanh nghiệp không bị thiệt hại. Sở cũng có công văn khẩn gửi Bộ NN-MT tiếp tục đề nghị hướng dẫn việc thực hiện quy định cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Trước thực tế này, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đang kiến nghị Bộ NN-MT xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc. Đồng thời, cần sửa đổi, bổ sung các quy định trong Thông tư 12/2025/TT-BNNMT để đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận đúng tiến độ và phù hợp với yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Thẩm Đan – Biểu Tượng Của Sự Kiên Cường Và Đổi Mới Trong Phát Triển Nông Thôn Trung Quốc

Thẩm Đan, một người phụ nữ sinh năm 1987 tại Nam Bình, Phúc Kiến, đã trở thành biểu tượng của sự kiên cường và đổi mới trong lĩnh vực phát triển nông thôn tại Trung Quốc. Cuộc đời của cô đã trải qua nhiều biến động, từ việc kinh doanh thất bại và trở thành ‘bà mẹ đơn thân’ vào năm 2018, đến việc phải chăm sóc con gái và chu cấp cho gia đình. Tuy nhiên, thay vì buông xuôi, Thẩm Đan đã chọn cách đối mặt với khó khăn và tạo ra cơ hội mới cho mình.

Cô đã bắt đầu bằng việc chia sẻ cuộc sống thường nhật của mình trên mạng xã hội Douyin (TikTok), nơi cô đã thu hút được lượng lớn fan. Từ việc chia sẻ cảm xúc ban đầu, Thẩm Đan đã chuyển hướng sang giới thiệu đặc sản quê hương, giúp người nông dân địa phương bán được nông sản và cải thiện thu nhập. Với bản năng kinh doanh nhạy bén, Thẩm Đan đã nhận thấy tiềm năng khổng lồ của thương mại điện tử và các nền tảng video ngắn.

Cô đã bắt đầu kể những câu chuyện về nông sản, về cuộc sống của người dân Nam Bình bằng giọng văn giản dị, gần gũi và đầy cảm xúc. Sức hút từ sự chân thật này nhanh chóng lan tỏa, giúp đội ngũ của Thẩm Đan bán được hơn 150 triệu nhân dân tệ giá trị nông sản địa phương chỉ trong vòng một năm. Đến năm 2021, nền tảng của Thẩm Đan đã thu hút hơn 3 triệu người theo dõi, và con số này tiếp tục tăng lên gần 30 triệu người theo dõi trên các nền tảng vào tháng 3/2023.

Thương hiệu nông sản cá nhân của cô đạt tổng doanh thu hơn 70 triệu nhân dân tệ vào năm 2022. Tính tổng doanh số bán nông sản hàng năm từ các sản vật địa phương của Thẩm Đan khoảng 200 triệu nhân dân tệ. Thẩm Đan không chỉ là người bán hàng, cô còn là cầu nối trực tiếp giữa người nông dân và người tiêu dùng, đảm bảo sản phẩm được bán với giá trị xứng đáng, mang lại thu nhập ổn định cho bà con, giúp nuôi sống cả làng.

Bên cạnh việc kinh doanh, Thẩm Đan còn đặc biệt chú trọng đến việc nâng cao năng lực cho thế hệ trẻ, trong đó có rất nhiều phụ nữ. Cô là đồng sáng lập Học viện cho phụ nữ với Liên đoàn phụ nữ Nam Bình, và tích cực cố vấn và đào tạo thanh niên về kỹ năng thương mại điện tử, tiếp thị số. Thẩm Đan cũng là người quảng bá văn hóa nông thôn đầy tâm huyết.

Cô tin rằng ‘nông thôn là quê hương của chúng ta’, nơi chứa đựng những giá trị truyền thống và nét đẹp bình dị cần được bảo tồn và phát huy. Cô thường xuyên giới thiệu các sản phẩm thủ công, phong tục tập quán, và những câu chuyện đời thường của người dân Nam Bình, giúp công chúng hiểu sâu sắc hơn về cuộc sống nông thôn. Những nỗ lực của Thẩm Đan đã được ghi nhận rộng rãi.

Cô được vinh danh là một trong 10 thanh niên xuất sắc nhất tỉnh Phúc Kiến vào năm 2021. Cô cũng thường xuyên được mời chia sẻ kinh nghiệm tại các diễn đàn quan trọng, thể hiện vai trò là một người dẫn dắt trong lĩnh vực phát triển nông thôn. Trong năm 2025, Thẩm Đan tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng.

Công ty của cô đã hợp tác với Viện Nghiên cứu Tiêu chuẩn và Kỹ thuật Kiểm tra Chất lượng Nông nghiệp của Viện Khoa học Nông nghiệp Phúc Kiến để thành lập Trung tâm Phát triển chung Sản phẩm Nông nghiệp Xanh chất lượng cao. Sự hợp tác này nhằm nâng cao tiêu chuẩn chất lượng, an toàn và khả năng truy xuất nguồn gốc của nông sản, đảm bảo sản phẩm ‘xanh, chất lượng cao’.

Với tư cách là Đại biểu Đại hội Đại biểu Nhân dân tỉnh Quảng Đông, Thẩm Đan còn đề xuất ‘Phát huy lợi thế kinh tế số của Quảng Đông, hỗ trợ các nhóm đặc biệt hòa nhập vào kỷ nguyên số’. Thông qua những nỗ lực không ngừng nghỉ của mình, Thẩm Đan đã và đang truyền cảm hứng cho nhiều người, đặc biệt là phụ nữ, trong việc xây dựng và phát triển nông thôn.

Câu chuyện của Thẩm Đan là minh chứng cho việc một cá nhân có thể tạo ra sự thay đổi tích cực và đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng. Với sự kiên cường, lòng nhiệt huyết và tư duy đổi mới, Thẩm Đan đã trở thành một biểu tượng của sự thành công và là tấm gương sáng cho nhiều người noi theo.

Chuyển đổi xanh và chuyển đổi số đang trở thành những hướng đi quan trọng cho các doanh nghiệp tại Việt Nam trong việc thực hành ESG (Environmental, Social and Governance) và phát triển bền vững. Tại hội thảo “Truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản và lộ trình ESG cho doanh nghiệp phát triển bền vững” được tổ chức vào ngày 18/7 tại TP.HCM, các chuyên gia và doanh nghiệp đã thảo luận về vai trò của công nghệ trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện mục tiêu này.

Theo ông Quách Anh Sen, Phó Giám đốc phụ trách Vườn ươm Doanh nghiệp công nghệ cao, Khu Công nghệ Cao TP.HCM (SHTP-IC), việc triển khai mô hình thí điểm chuyển đổi kép “xanh – số” tại Khu Công nghệ Cao TP.HCM là một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu trong giai đoạn phát triển của đơn vị hiện nay. Ông Sen cho rằng sự kết hợp giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh sẽ là nền tảng vững chắc để đối phó với những thách thức của biến đổi khí hậu, tạo ra một nền kinh tế phát triển bền vững cho Việt Nam.

Tại hội thảo, các chuyên gia đã thảo luận về tầm quan trọng của việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản và lộ trình ESG cho doanh nghiệp. Việc truy xuất nguồn gốc không chỉ giúp người tiêu dùng an tâm hơn về chất lượng và độ an toàn của sản phẩm mà còn nâng cao uy tín, thương hiệu cho doanh nghiệp trên thị trường trong nước và quốc tế. Tìm hiểu thêm về truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản tại Việt Nam.

Các doanh nghiệp tham gia hội thảo cũng đã giới thiệu các giải pháp công nghệ số tiên tiến có thể hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc thực hành ESG và phát triển bền vững. Ông Sen kỳ vọng rằng những ý kiến đóng góp tại hội thảo sẽ là những vấn đề then chốt, tạo động lực để các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp, viện trường,… cùng đồng lòng nghiên cứu và tìm ra những giải pháp thiết thực để phát triển bền vững.

Bên lề hội thảo, Vườn ươm Doanh nghiệp công nghệ cao, Khu công nghệ Cao TP.HCM đã trao quyết định tiếp nhận dự án tham gia chương trình ươm tạo cho Công ty cổ phần Công nghệ Checkee. Ban tổ chức cũng đã phối hợp với các doanh nghiệp triển lãm và kết nối thương mại với khoảng 20 gian hàng trưng bày các sản phẩm thực phẩm, nông nghiệp hữu cơ, các sản phẩm ứng dụng công nghệ, thiết bị, giải pháp trong lĩnh vực nông nghiệp, bảo vệ môi trường, dệt may… Tìm hiểu thêm về Công ty cổ phần Công nghệ Checkee.

Các chuyên gia và doanh nghiệp đang kỳ vọng rằng việc triển khai các giải pháp công nghệ và thực hành ESG sẽ giúp các doanh nghiệp tại Việt Nam phát triển bền vững và đối phó với những thách thức của biến đổi khí hậu. Tìm hiểu thêm về ESG tại Việt Nam.

Chợ nông sản thường được xem là điểm đến lý tưởng cho những ai tìm kiếm các loại nông sản tươi ngon, đặc biệt trong mùa hè. Tuy nhiên, không phải tất cả các sản phẩm được bày bán tại đây đều tươi, có nguồn gốc địa phương hoặc được trồng trọt cẩn thận như bề ngoài. Để đảm bảo mua được sản phẩm chất lượng, người tiêu dùng cần lưu ý một số dấu hiệu đáng ngờ.

Một trong những dấu hiệu cần chú ý là các mặt hàng trái mùa xuất hiện một cách đáng ngờ. Nông sản địa phương thường có khoảng thời gian thu hoạch hẹp hơn trong năm. Do đó, nếu thấy dâu tây được bán vào tháng 12 hoặc cà chua vào tháng 2, có thể người bán không tự trồng sản phẩm và không minh bạch về nguồn gốc của sản phẩm.

Ngoài ra, nông sản trông quá hoàn hảo cũng là một dấu hiệu đáng ngờ. Các sản phẩm có vẻ ngoài bóng loáng, không tì vết và đồng đều có thể đã được mua buôn để bán lại. Người tiêu dùng nên tìm kiếm các dấu hiệu cho thấy sản phẩm đã được hái tươi, như màu sắc không đồng đều, một chút đất hoặc quả dâu tây không đối xứng. Những đặc điểm này thường thể hiện rằng sản phẩm được lấy trực tiếp từ trang trại.

Nguồn gốc không rõ ràng cũng là một vấn đề cần quan tâm. Nếu người bán hàng không thể cung cấp thông tin rõ ràng về nguồn gốc và cách thức trồng trọt của sản phẩm, điều đó có thể gióng lên hồi chuông cảnh báo. Người tiêu dùng cần đảm bảo rằng sản phẩm họ mua có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo chất lượng và an toàn cho sức khỏe.

Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng cần cẩn thận với các tuyên bố gây hiểu lầm về ‘hữu cơ’. Chỉ khi sản phẩm được chứng nhận, kiểm tra và có lệ phí, mới được phép sử dụng thuật ngữ này. Các sản phẩm tự xưng là ‘hữu cơ’ nhưng không có chứng nhận có thể không đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường và chất lượng.

Cuối cùng, người tiêu dùng cần chú ý đến quy mô và cách thức hoạt động của gian hàng. Nếu gian hàng của người bán trông giống một cửa hàng tạp hóa mini hơn là một trang trại nhỏ, với quá nhiều loại sản phẩm khác nhau, có thể họ đang dự trữ từ các nhà phân phối bán buôn thay vì thu hoạch từ chính ruộng của mình. Điều này có thể ảnh hưởng đến độ tươi ngon và chất lượng của sản phẩm.

Bằng cách chú ý đến những dấu hiệu này, người tiêu dùng có thể đảm bảo mua được sản phẩm chất lượng và an toàn cho sức khỏe. Việc trở thành người mua thông minh sẽ giúp tạo ra thị trường nông sản tốt hơn, nơi người bán và người mua đều có lợi. Người tiêu dùng cần dành thời gian nghiên cứu, hỏi người bán và quan sát sản phẩm để có thể đưa ra quyết định mua hàng sáng suốt.