Viêm não Nhật Bản – một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus viêm não Nhật Bản gây ra – đang trở thành mối quan tâm đối với nhiều người lớn. Mặc dù một số người lớn có thể đã có miễn dịch tự nhiên do từng nhiễm virus từ khi còn nhỏ, nhưng việc di chuyển và giao thương tăng lên đã làm gia tăng khả năng tiếp xúc và mắc bệnh.

Theo các nghiên cứu, bất kỳ ai ở bất kỳ độ tuổi nào, kể cả người khỏe mạnh, đều có thể mắc viêm não Nhật Bản nếu chưa có miễn dịch hoặc chưa tiêm vaccine. Tuy nhiên, phần lớn các ca bệnh thường gặp ở trẻ dưới 15 tuổi. Sự gia tăng của các ca bệnh ở người lớn cho thấy rằng nguy cơ mắc bệnh này không chỉ giới hạn ở trẻ em.

Các triệu chứng của viêm não Nhật Bản có thể bao gồm sốt, đau đầu, lơ mơ, tăng trương lực cơ, gồng cứng cơ, co giật và hôn mê. Nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ đối mặt với tỷ lệ tử vong lên đến 30%, và những người sống sót có đến 50% gặp phải di chứng nặng nề.

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, tiêm vaccine là biện pháp hàng đầu. Hiện tại, Việt Nam có ba loại vaccine phòng viêm não Nhật Bản phổ biến, bao gồm Jevax, Jeev và Imojev. Mỗi loại vaccine có phác đồ và lịch nhắc khác nhau, do đó người dân cần tuân thủ theo hướng dẫn của cơ quan y tế.

Ngoài tiêm vaccine, người dân cũng nên thực hiện các biện pháp phòng tránh khác như tránh để muỗi chích, dọn dẹp vệ sinh chuồng trại và nơi ở sạch sẽ, mặc quần áo dài, ngủ màn ngay cả ban ngày để giảm thiểu nguy cơ tiếp xúc với muỗi Culex – vector truyền bệnh.

Trong thời điểm nắng nóng cao điểm như hiện nay, điều kiện thời tiết mưa nắng thất thường đang tạo ra môi trường thuận lợi cho dịch bệnh phát sinh và phát triển. Các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa, đường hô hấp, cũng như bệnh do muỗi truyền đang có nguy cơ bùng phát, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân, đặc biệt là những người cao tuổi và trẻ nhỏ.

Để giúp người dân có thêm thông tin và chủ động phòng bệnh mùa hè, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với thạc sĩ, bác sĩ Lê Hoàng Nam, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Ninh Bình. Bác sĩ Lê Hoàng Nam cho biết, thời tiết nắng nóng kéo dài là điều kiện thuận lợi cho một số loại dịch bệnh phát sinh và phát triển, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm qua đường tiêu hóa, hô hấp và các bệnh có véc-tơ truyền bệnh.

Nguyên nhân là do thời tiết nắng nóng khiến cơ thể dễ mất nước, mệt mỏi, suy giảm sức đề kháng, tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh xâm nhập và gây bệnh. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh Ninh Bình đã ghi nhận 1.497 ca tay chân miệng, 1.968 ca sởi, 930 ca COVID-19, 36 ca sốt xuất huyết Dengue, 1 ca viêm não Nhật Bản B… Tất cả đều là các ca bệnh tản phát, được phát hiện và xử lý kịp thời, không để lây lan bùng phát thành dịch.

Để chủ động phòng chống dịch bệnh, ngành Y tế Ninh Bình và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã triển khai kế hoạch phòng chống dịch bệnh nói chung và phòng chống các bệnh vào mùa hè nói riêng với tinh thần chủ động, kịp thời, không để dịch bệnh bùng phát, lây lan.

Bác sĩ Lê Hoàng Nam khuyến cáo, để bảo vệ sức khỏe, phòng chống dịch bệnh trong mùa hè, nắng nóng, người dân cần chủ động thực hiện một số biện pháp như: Tiêm chủng đầy đủ các loại vắc-xin phòng bệnh theo đúng khuyến cáo; giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh nơi ở, nơi làm việc, học tập; thực hiện ăn chín, uống sôi, tránh ăn đồ sống, không rõ nguồn gốc; bổ sung đủ nước và dinh dưỡng; phòng tránh muỗi đốt; hạn chế ra ngoài khi nắng gắt và theo dõi sức khỏe để đến cơ sở y tế khi có dấu hiệu bất thường.