Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Bộ thủ tục hành chính mới nhằm hướng dẫn thực hiện đăng ký cấp phép cơ chế thử nghiệm cho các đơn vị, tổ chức là đối tượng điều chỉnh của Nghị định 94. Nghị định này quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng đối với việc triển khai sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới thông qua ứng dụng giải pháp công nghệ.

Nghị định 94, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đã đặt ra những quy định cụ thể về cơ chế thử nghiệm cho các giải pháp công nghệ tài chính, bao gồm chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở, và cho vay ngang hàng. Đây là những giải pháp được kỳ vọng sẽ thúc đẩy hoạt động dịch vụ ngân hàng phát triển và đóng góp vào sự phát triển của ngân hàng số trong bối cảnh hiện nay.

Ngay sau khi Nghị định 94 được ban hành, Ngân hàng Trung ương (NHTW) đã tích cực triển khai các chương trình và hành động cụ thể, bao gồm việc xây dựng và ban hành bộ thủ tục hành chính mới. Bộ thủ tục này hướng dẫn chi tiết về tiếp nhận và xử lý hồ sơ đăng ký, thời gian và các bước thực hiện, cũng như trả kết quả.

Bộ thủ tục hành chính mới bao gồm 6 thủ tục, gồm: Thủ tục đăng ký tham gia cơ chế thử nghiệm đối với giải pháp chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở; Thủ tục đăng ký tham gia cơ chế thử nghiệm đối với giải pháp cho vay ngang hàng; Thủ tục đề nghị điều chỉnh giải pháp thử nghiệm; Thủ tục dừng thử nghiệm và thu hồi giấy chứng nhận tham gia cơ chế thử nghiệm; Thủ tục đề nghị gia hạn thời gian thử nghiệm và thủ tục cấp giấy chứng nhận hoàn thành thời gian thử nghiệm.

Các thủ tục này sẽ được thực hiện bởi các đơn vị chức năng của NHNN, bao gồm Vụ Thanh toán và Vụ Chính sách tiền tệ. Đặc biệt, các thủ tục liên quan đến giải pháp cho vay ngang hàng sẽ được Vụ Chính sách tiền tệ thực hiện, trong khi các thủ tục liên quan đến giải pháp chấm điểm tín dụng và chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở sẽ do Vụ Thanh toán đảm nhiệm.

Mới đây, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết, 3 giải pháp chính tại Nghị định 94 được xem xét tham gia Cơ chế thử nghiệm gồm chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API), cho vay ngang hàng (P2P Lending). Trong quá trình triển khai Nghị định, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục rà soát, cập nhật các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực ngân hàng để đánh giá và đề xuất mở rộng các giải pháp tham gia Cơ chế thử nghiệm.

Ông Ron H. Slagen – Phó Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam đánh giá, hệ thống tài chính tại Việt Nam đang trải qua quá trình chuyển đổi lớn, được thúc đẩy bởi các công nghệ như điện toán đám mây, phân tích dữ liệu lớn, open API, Blockchain và AI. Sự thay đổi này đang định hình lại hoạt động ngân hàng truyền thống và thúc đẩy sự trỗi dậy của các công ty công nghệ tài chính.

Nghị định 94 mới ban hành về sandbox fintech đại diện cho một cột mốc quan trọng trong việc thiết lập khung pháp lý cho các công ty fintech thử nghiệm các sản phẩm và dịch vụ mới dưới sự giám sát chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước. Sự cộng hưởng của cơ chế thí điểm fintech, cho vay ngang hàng sẽ tiếp tục khuyến khích và mang đến những đổi mới cho sản phẩm, dịch vụ số của thị trường.

Fintech – chìa khóa mở ra tương lai tài chính toàn diện. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ tài chính đang định hình lại phương thức tiêu dùng và mở ra cánh cửa phổ cập dịch vụ tài chính cho mọi người. Xu hướng số hóa toàn diện đang trở thành chuẩn mực mới trong lĩnh vực tài chính, giúp khách hàng có thể tiếp cận đa dạng các dịch vụ tài chính, tiêu dùng và đầu tư trên cùng một ứng dụng.

Đặc biệt, thế hệ trẻ Gen Y và Gen Z đang dẫn dắt xu hướng này với nhu cầu về tính minh bạch, bảo mật và trải nghiệm thân thiện. Fintech đã trở thành cầu nối giúp người dùng tiếp cận các dịch vụ tài chính một cách dễ dàng. Các nền tảng Fintech tại Việt Nam đã nhanh chóng thúc đẩy người dùng hình thành thói quen thanh toán các hóa đơn thiết yếu mà không dùng tiền mặt.

Thanh toán số đã trở thành tiêu chuẩn không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Bên cạnh đó, Fintech cũng đã ‘bình dân hóa’ các dịch vụ tài chính, đặc biệt là trong lĩnh vực tín dụng tiêu dùng. Báo cáo ‘Thúc đẩy tài chính toàn diện ở Việt Nam và vai trò của Fintech’ của EY nhận định rằng Fintech đang định hình lại bối cảnh tài chính toàn diện, sử dụng các công nghệ tiên tiến để gỡ bỏ các rào cản truyền thống.

Fintech đã mang đến cơ hội vay vốn cho những khách hàng khó tiếp cận nguồn vốn của ngân hàng truyền thống. Theo khảo sát của TransUnion, 50% người tiêu dùng Gen Z có kế hoạch đăng ký tín dụng mới hoặc tái cấp vốn tín dụng hiện có trong năm 2024. Không chỉ dừng lại ở chi tiêu, thế hệ người trẻ Việt Nam đang kiến tạo một cuộc cách mạng trong tư duy tài chính.

Nhu cầu đầu tư, tiết kiệm và tích lũy không còn là khái niệm xa vời mà đã trở thành mục tiêu thiết yếu. Theo khảo sát của SingSaver, 85% Gen Z tham gia cho biết họ đã bắt đầu tiết kiệm và đầu tư tiền nhàn rỗi từ trước tuổi 22. Sự chuyển dịch mạnh mẽ nhu cầu đầu tư và tích lũy đang tăng mạnh, đặc biệt trong nhóm người trẻ chiếm khoảng 60% dân số sử dụng các nền tảng đầu tư số.

Viettel Money là một trong những ứng dụng tài chính Fintech hàng đầu tại Việt Nam, sở hữu hơn 350 tiện ích được cá nhân hóa, đáp ứng nhanh chóng nhu cầu khách hàng với các dịch vụ thanh toán, tín dụng, tiết kiệm, đầu tư, bảo hiểm, mua sắm, đến du lịch và đặt xe. Hiện Viettel Money đã trở thành ‘người bạn đồng hành’ của 30 triệu khách hàng.

Tóm lại, Fintech không chỉ là xu hướng, mà đã gắn bó mật thiết với thế hệ Gen Y và Gen Z trong cuộc sống hàng ngày. Fintech đang phá vỡ mọi rào cản truyền thống để trao quyền làm chủ, giúp thế hệ trẻ định hình cuộc sống tự do tài chính ngay từ khoản tiết kiệm nhỏ nhất đến các khoản đầu tư lâu dài.