Chuyển đổi xanh trong ngành logistics đang trở thành xu thế toàn cầu, nhưng phần lớn doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vẫn đang gặp khó khăn trong việc áp dụng các giải pháp thân thiện môi trường. Ngành logistics Việt Nam có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng, trung bình 14-16%/năm, cao gần gấp đôi so với tốc độ tăng GDP. Tuy nhiên, ngành vẫn đang phát triển âm thầm, thiếu vắng các doanh nghiệp quy mô lớn có khả năng dẫn dắt thị trường.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), cho biết yêu cầu về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh đã dần được các doanh nghiệp nhận thức nhưng việc thực thi trên thực tế còn hạn chế. Ông Đặng Vũ Thành, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), cũng cho rằng chuyển đổi xanh không còn là xu hướng, mà đã và đang hiện diện trong từng hoạt động hằng ngày của doanh nghiệp logistics trên toàn cầu. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp logistics, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 95%, vẫn đang loay hoay với bài toán vốn, công nghệ và thực thi chính sách.

Chuyển đổi xanh không thể chỉ trông chờ từ phía doanh nghiệp. TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cho biết điểm nghẽn đầu tiên là vấn đề “tiền đâu?”. Trong khi 95-97% doanh nghiệp logistics là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), thì thị trường tài chính xanh ở Việt Nam lại còn rất non trẻ. Tính đến giữa năm nay, quy mô tài chính xanh chỉ chiếm 4,35% tổng tín dụng, thấp hơn nhiều so với mức tối thiểu 10% như kỳ vọng.

Các chuyên gia đều thống nhất rằng cần có sự điều phối mạnh mẽ từ Nhà nước, đặc biệt là các bộ ngành như Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước… Không thể chỉ kỳ vọng vào nỗ lực của doanh nghiệp khi các điều kiện về tài chính, pháp lý, và hạ tầng vẫn còn quá nhiều bất cập. Nhà nước cần sớm tích hợp chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh, đưa trạm sạc, kho xanh, logistics thông minh vào quy hoạch đầu tư công.

Từ góc độ chính sách, các chuyên gia cho rằng không thể có phát triển xanh nếu không có dòng vốn xanh. Và để có dòng vốn đó, cần sự chung tay của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, ngân hàng, đến chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chuyển đổi xanh rõ ràng, minh bạch và có thể đo lường. Như vậy, việc chuyển đổi xanh trong ngành logistics không chỉ là một xu thế mà còn là một yêu cầu cấp thiết để phát triển bền vững và bảo vệ môi trường.

Tín dụng xanh đang trở thành một xu hướng ngày càng phổ biến trong hệ thống ngân hàng tại Việt Nam. Theo số liệu mới nhất, dư nợ tín dụng xanh đã đạt trên 704.000 tỷ đồng, với tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm lên đến 21%. Điều này cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng của các ngân hàng và doanh nghiệp đối với lĩnh vực tín dụng xanh, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang tích cực triển khai các biện pháp để thúc đẩy tín dụng xanh. Cơ quan này đang nỗ lực hoàn thiện hành lang pháp lý, dự kiến trình Chính phủ ban hành chính sách hỗ trợ lãi suất 2% để khuyến khích các doanh nghiệp chuyển dịch sang mô hình sản xuất kinh doanh thân thiện với môi trường. Chính sách này không chỉ hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp mà còn đóng góp vào mục tiêu bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Các ngân hàng lớn như BIDV, Agribank và Standard Chartered đang dẫn dắt xu hướng tín dụng xanh bằng cách cung cấp các gói tín dụng chuyên biệt cho các dự án môi trường. Bên cạnh đó, một số ngân hàng đã phát hành trái phiếu xanh để huy động vốn cho các dự án thân thiện với môi trường. Sự tham gia tích cực của các ngân hàng trong nước và quốc tế cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng đối với lĩnh vực tín dụng xanh.

Ngoài ra, các ngân hàng cũng đẩy mạnh hợp tác với các định chế tài chính quốc tế để tiếp cận các nguồn vốn và công nghệ mới phục vụ cho lĩnh vực tín dụng xanh. Sự hợp tác này không chỉ mang lại lợi ích tài chính mà còn giúp các ngân hàng Việt Nam nâng cao năng lực quản lý rủi ro và thực hiện các tiêu chuẩn quốc tế về môi trường và xã hội.

Dù tín dụng xanh đang ngày càng lan tỏa, vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết. Khung pháp lý cho tín dụng xanh chưa hoàn chỉnh, các công cụ thẩm định cho các dự án xanh còn hạn chế và năng lực của đội ngũ ngân hàng trong việc quản lý các yếu tố môi trường – xã hội – khí hậu còn yếu. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực từ cả các ngân hàng và các cơ quan quản lý nhà nước.

Để giải quyết những thách thức này, Ngân hàng Nhà nước sẽ tập trung vào việc xây dựng văn bản hướng dẫn chi tiết, tăng cường phối hợp với các bộ, ngành liên quan để trình Chính phủ ban hành các chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ tích cực tìm kiếm nguồn tài trợ từ các tổ chức trong và ngoài nước để hỗ trợ cho sự phát triển của tín dụng xanh.

Với sự nỗ lực của cả hệ thống ngân hàng và các cơ quan quản lý, tín dụng xanh tại Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, đóng góp tích cực vào mục tiêu phát triển bền vững của đất nước. Sự phát triển của tín dụng xanh không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu mà còn mở ra những cơ hội kinh doanh mới cho các doanh nghiệp và ngân hàng.