Bộ Y tế đề xuất bãi bỏ thủ tục tự công bố đối với thực phẩm chức năng và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em

Bộ Y tế đang đề xuất bãi bỏ thủ tục tự công bố đối với thực phẩm chức năng và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em sau hàng loạt vụ hàng giả quy mô lớn. Việc này nhằm lấp ‘lỗ hổng quản lý’ và tăng cường kiểm soát chất lượng sản phẩm trên thị trường.

Trong thời gian qua, đã xảy ra nhiều vụ việc liên quan đến thực phẩm chức năng giả, sữa bột giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả với quy mô lớn, gây bức xúc dư luận. Theo Bộ Y tế, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP đã thiết lập cơ chế pháp lý linh hoạt, đặc biệt là cơ chế hậu kiểm, quản lý rủi ro, đơn giản và cắt giảm hàng loạt thủ tục hành chính. Tuy nhiên, vẫn còn những bất cập, hạn chế, đặc biệt là các quy định liên quan đến tự công bố, đăng ký bản công bố và quảng cáo thực phẩm.

Dự thảo Nghị quyết quy định hai cơ chế quản lý thực phẩm là công bố tiêu chuẩn áp dụng (tự công bố) và đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm. Đối với thực phẩm đã qua chế biến bao gói sẵn, phụ gia thực phẩm và chất hỗ trợ chế biến thực phẩm và dụng cụ, vật liệu bao gói chứa đựng thực phẩm không có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hoặc có quy chuẩn quốc gia nhưng không có chỉ tiêu chất lượng và vi chất dinh dưỡng thì được tự công bố.

Tuy nhiên, đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, thực phẩm bổ sung và sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi thì thực hiện thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm. Điều này nhằm tránh trường hợp doanh nghiệp tự xác định, xếp nhóm sản phẩm và áp dụng thủ tục công bố không đúng tiêu chí, tính chất của sản phẩm.

Hồ sơ đăng ký bản công bố thực phẩm chức năng yêu cầu các giấy tờ như phiếu kết quả kiểm nghiệm sản phẩm, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu Thực hành sản xuất tốt (GMP) hoặc chứng nhận tương đương. Ngoài ra, còn có báo cáo quá trình nghiên cứu, phát triển sản phẩm, tài liệu về tiêu chuẩn chất lượng và an toàn, tài liệu về quy trình sản xuất, báo cáo kết quả nghiên cứu độ ổn định của sản phẩm…

Bộ Y tế đề xuất áp dụng thời hạn của Nghị quyết là 1/3/2027 hoặc đến khi Luật An toàn thực phẩm sửa đổi có hiệu lực tùy thuộc điều kiện nào đến trước.

Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch vừa qua đã có báo cáo chi tiết về tình hình quảng cáo vi phạm trong 6 tháng đầu năm. Theo đó, cơ quan chức năng đã phát hiện và xử lý nhiều trường hợp người nổi tiếng quảng cáo thực phẩm không đúng quy định. Đáng chú ý, những người nổi tiếng như MC Quyền Linh và diễn viên Doãn Quốc Đam đã bị nhắc nhở vì tham gia quảng cáo sản phẩm bị cấm hoặc gây nhầm lẫn về chất lượng.

Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm của Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) đã được tổ chức vào sáng 17/7. Tại hội nghị, Bộ VH-TT&DL đã báo cáo về các trường hợp quảng cáo vi phạm liên quan đến an toàn thực phẩm. Cụ thể, cơ quan chức năng đã phối hợp chặn và gỡ 2 website, 4 đường link trên Facebook về hành vi quảng cáo có nội dung vi phạm các quy định liên quan đến an toàn thực phẩm.

Bộ VH-TT&DL cũng đã tăng cường xử lý các trường hợp người nổi tiếng, người có ảnh hưởng trên mạng có hành vi vi phạm pháp luật về quảng cáo thực phẩm chức năng. Gần đây, Bộ VH-TT&DL đã xem xét và xử phạt vi phạm hành chính đối với một số trường hợp quảng cáo sản phẩm dinh dưỡng không phù hợp với tài liệu đã công bố.

Ngoài ra, Bộ VH-TT&DL đã nhắc nhở MC Quyền Linh về việc thực hiện quảng cáo thực phẩm không phù hợp với một trong các tài liệu theo quy định và gây nhầm lẫn về công dụng của sản phẩm đã được công bố. Diễn viên Doãn Quốc Đam cũng bị nhắc nhở về việc thực hiện quảng cáo cho sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ dùng cho trẻ dưới 24 tháng tuổi – một sản phẩm bị cấm quảng cáo.

Xác nhận với phóng viên Dân trí, bà Nguyễn Thị Thanh Huyền – Cục phó Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (Bộ VH-TT&DL) cho biết đơn vị đã mời MC Quyền Linh và diễn viên Doãn Quốc Đam lên làm việc. Bà Huyền cũng khuyến cáo người quảng cáo cần tìm hiểu kỹ về sản phẩm, kiểm tra thành phần, công dụng, tài liệu liên quan đến sản phẩm, có ý thức trách nhiệm với cộng đồng, tránh quảng cáo thổi phồng công dụng sản phẩm.

Trong thời gian tới, Bộ VH-TT&DL sẽ tiếp tục tăng cường công tác quản lý và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về quảng cáo thực phẩm. Người dân cũng được khuyến cáo cần cảnh giác và báo cáo với cơ quan chức năng khi phát hiện các hành vi quảng cáo vi phạm.

Như phóng viên Dân trí đã thông tin, tình trạng quảng cáo vi phạm trong lĩnh vực thực phẩm đang ngày càng trở nên phổ biến. Việc xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.